Brama Zwierzyniecka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Brama Zwierzyniecka
Zabytek: nr rej. A-164/M (31 grudnia 2008)[1].
Ilustracja
Widok bramy od strony południowej
Państwo

 Polska

Miejscowość

Tenczynek

Adres

ul. Zwierzyniecka

Styl architektoniczny

neogotyk

Rozpoczęcie budowy

ok. 1870

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Brama Zwierzyniecka”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Brama Zwierzyniecka”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Brama Zwierzyniecka”
Położenie na mapie gminy Krzeszowice
Mapa konturowa gminy Krzeszowice, w centrum znajduje się punkt z opisem „Brama Zwierzyniecka”
Ziemia50°07′07,6″N 19°38′04,5″E/50,118778 19,634583

Brama Zwierzyniecka – zabytek w stylu neogotyckim z 2 poł. XIX wieku, znajdujący się w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Krzeszowice, w Tenczynku. Obiekt został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie.

Brama Zwierzyniecka – widok od strony północnej
Brama na karcie pocztowej z 1900

Jest to brama wjazdowa do Zwierzyńca znajdującego się w Lesie Zwierzyniec należącego do zamku Tenczyn – ostatnia z czterech – która dotąd przetrwała. Znajduje się na skraju lasu pomiędzy willą Eliza a leśniczówką Tenczynek Nadleśnictwa Krzeszowice, w Rzeczkach – najbardziej na wschód wysuniętej części Tenczynka, przy drodze powiatowej 2121K do kamieniołomu Niedźwiedzia Góra i dawnej Kopalni Krystyna. Ma ona charakter ozdobny (obecnie bez skrzydeł bramy), po obu stronach drogi stoją wysokie ceglane wieże (filary) z sokołami i chartami. Brama składa się z sześciu ceglanych filarów. Dwa środkowe otaczały główną bramę, wieńczyły je rzeźby przedstawiające jelenie, natomiast w górnej ich części ozdobione zostały głowami zwierząt. Nad bramą główną znajdowała się odlana w żeliwie ażurowa rama zwieńczona herbem rodu Potockich z pobliskich Krzeszowic – jej właścicieli. Pomiędzy parami symetrycznych niższych filarów znajdowały się mniejsze bramy boczne. Natomiast filary poboczne połączone z głównymi zwieńczone zostały postaciami chartów skierowanymi w stronę figur jeleni[2].

W latach 2011–2012 brama poddana została renowacji[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
  2. Julian Zinkow: Krzeszowice i okolice. PTTK Kraj, 1988, s. 81. ISBN 83-7005-100-6.
  3. Inwestycje z PROW-u. Urząd Miejski w Krzeszowicach, 2011-08-29. [dostęp 2013-02-08]. (pol.).