Bulla wrocławska – Wikipedia, wolna encyklopedia

Podobizna oryginału bulli, opublikowana w 1907.

Bulla wrocławskabulla wydana prawdopodobnie 23 kwietnia 1155 przez papieża Hadriana IV dla diecezji wrocławskiej potwierdzająca jej uposażenie.

Dokument został po raz pierwszy opublikowany w 1858 z kopii przez Wattenbacha[1]. Następnie był przedrukowywany z różnych kopii jeszcze kilkukrotnie[1]. Oryginał odnalazł dyrektor archiwum ks. Josef Jungnitz w 1905[2]. Dokument ten znajdował się w zasobach Archiwum Archidiecezjalnego we Wrocławiu. Dokument zaginął w 1945. Do czasu zaginięcia bulla była najstarszym zachowanym w oryginale dokumentem śląskim[1].

Data wystawienia bulli budzi kontrowersje – w oryginale podana jest data 23 kwietnia 1154, jednak Hadrian IV został wybrany papieżem dopiero 4 grudnia 1154[1]. Data została wpisana w pozostawioną w tekście lukę tym samym charakterem pisma, ale nieco innym atramentem[3]. Dlatego też przypuszcza się, że w dokumencie mogła nastąpić pomyłka co do roku[2]. Możliwe są jednak też inne wyjaśnienia, np. że redakcja konceptu bulli miała miejsce jeszcze za pontyfikatu Anastazego IV[2].

W bulli zapisano ponad 50 polskich nazw osób i miejsc, dlatego też bywa nazywana Srebrną bullą śląską (w nawiązaniu do Bulli gnieźnieńskiej określanej jako złota bulla języka polskiego)[4][5]. Stanowi też jeden z najstarszych zabytków języka polskiego na Śląsku[4].

Bulla wrocławska jest często mylona z inną bullą wydaną przez Hadriana IV 18 kwietnia 1155 r. dla klasztoru w Czerwińsku, która znajduje się w zasobach Archiwum Akt Dawnych w Warszawie.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Maleczyński 1959 ↓, s. 269.
  2. a b c Maleczyński 1959 ↓, s. 270.
  3. Maleczyński 1959 ↓, s. 284.
  4. a b Gondek 2006 ↓, s. 43.
  5. Walczak 1999 ↓, s. 63.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]