Całka (wieś) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Artykuł | 50°43′18″N 19°6′36″E |
---|---|
- błąd | 39 m |
WD | 50°38'N, 19°9'E |
- błąd | 19733 m |
Odległość | 2079 m |
miejscowość | |
Krzyż przy ul. Łąkowej w Poczesnej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Sołectwo | Poczesna |
SIMC | nie nadano |
Położenie na mapie gminy Poczesna | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego | |
50°43′18″N 19°06′36″E/50,721667 19,110000 |
Całka – dawna miejscowość (nieistniejąca) w Polsce, w województwie śląskim, w powiecie częstochowskim, w gminie Poczesna.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wieś w 1792 roku położona była między miejscowościami Sobuczyną, Hutą Starą B, Poczesną i Mazurami, współcześnie okolice ulicy Łąkowej w Poczesnej. Leżała przy drodze z Zawisnej do Częstochowy, przez Brzeziny.
Historia
[edytuj | edytuj kod]W księgach parafii Poczesna wieś Całka pojawia się w 1631 roku. Nazwa wsi mogła pochodzić od istniejącej tam karczmy, której właścicielem był Żyd o nazwisku Całka[1]. Miejscowość Całka pojawia się m.in. w dokumentach mówiących o zbudowaniu w oparciu o decyzje i środki Komisji Edukacji Narodowej szkoły parafialnej w Poczesnej w 1792 roku[2][3]. Szkoła ta obejmowała 8 wsi, m.in. Całkę. Wieś pojawia się również na mapie pochodzącej z 1798[4]. W 1841 roku Całka jako pustkowie, będąc częścią ekonomii Poczesna przechodzi na własność rosyjskiego generała artylerii Michała Sobolewa[5]. Po zmarłym w 1866 roku generale Sobolewie majorat Poczesna odziedziczył jego syn Michał, a po nim jego siostra księżna Eliza Teniszew. Na mocy ustawy z 25 lipca 1919 r. majoraty przeszły na własność Skarbu Państwa[6].
W 1915 roku w Całce działa utrzymywana przez chłopów szkoła, określana w dokumentach jako Poczesna II.
Wieś leżała w Częstochowskim Obszarze Rudonośnym. W okresie międzywojennym działały tu kopalnie rud żelaza „Nowa Huta III” i „Nowa Huta IV”. Należały do Towarzystwa Akcyjnego Zakładów Hutniczych „Huta Bankowa” w Poczesnej z siedzibą w Borku. Miejscowość nie była wskazana na mapie Instytutu Wojskowo-Geograficznego w 1921 roku.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Miejscowości Gminy Poczesna. Sobuczyna [online], korwinow.com Niezależny portal internetowy [dostęp 2012-02-01] (pol.).
- ↑ Dzieje szkolnictwa podstawowego w Poczesnej. Drugi okres nauczania 1906 – 1917 [online], korwinow.com Niezależny portal internetowy [dostęp 2012-02-01] (pol.).
- ↑ Początki nauczania w Poczesnej (1792-1830) [online], Stowarzyszenie w Gminie Poczesna [dostęp 2012-02-01] [zarchiwizowane z adresu 2013-05-03] (pol.).
- ↑ Szczepan Szumera , Powstanie i rozwój parafii [online], Parafia św. Jana Chrzciciela w Poczesnej [dostęp 2012-02-01] (pol.).
- ↑ Poczesna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. VIII: Perepiatycha – Pożajście, Warszawa 1887, s. 355 .
- ↑ Ziemiaństwo z okolic Częstochowy 1793 – 1945 [online], genealodzy.czestochowa.pl, 15 października 2015 [dostęp 2022-02-15] (pol.).