Chanty-Mansyjsk – Wikipedia, wolna encyklopedia

Chanty-Mansyjsk

Xaнты-Мaнcийcк

Sobór Zmartwychwstania Pańskiego
Herb Flaga
Państwo	Rosja
Okręg autonomiczny	Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra
Powierzchnia	337,76 km²
Populacja (2021) • liczba ludności • gęstość	103 117[1] 293,9 os./km²
Nr kierunkowy	34671
Kod pocztowy	628000
Tablice rejestracyjne	86
Położenie na mapie Rosji Chanty-Mansyjsk
Położenie na mapie Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry Chanty-Mansyjsk
61°00′31″N 69°01′36″E/61,008611 69,026667
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Chanty-Mansyjsk (ros. Xaнты-Мaнcийcк) – miasto w Rosji, stolica Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego, często nazywane „Bramą Syberii”. Liczy 103 117 mieszkańców (2021).

Miasto położone jest na zachodniej Syberii, w centrum Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry. Chanty-Mansyjsk stanowi także ośrodek administracyjny Rejonu chanty-mansyjskiego, sam jednak w skład tego rejonu nie wchodzi, stanowiąc miasto wydzielone Chanty-Mansyjskiego OA – Jugry.

Miasto leży nad rzeką Irtysz, 15 km od jej ujścia do Obu. Od stolicy kraju – Moskwy dzieli je odległość 2.759 km (licząc odległość lotniczą).

Nazwa miasta nawiązuje do dwu rdzennych narodowości zamieszkujących ten rejon Syberii – Chantów i Mansów. Poprzednia nazwa Chanty-Mansyjska – Ostiako-Wogulsk także dotyczyła tych samych narodów, jednak zastosowane nazwy – Ostiacy i Wogułowie, były określeniami tych nacji w języku rosyjskim, a nie we własnych językach obu ugrofińskich ludów.

Miasto zostało założone w 1930 r. jako osiedle robotnicze pod nazwą Ostiako-Wogulsk (Остяко-Вогульск) i stało się stolicą utworzonego właśnie Ostiako-Wogulskiego Okręgu Narodowościowego. W 1940 r. wraz ze zmianą nazwy okręgu na Chanty-Mansyjski Okręg Narodowościowy miasto przemianowane na Chanty-Mansyjsk. Prawa miejskie przyznano mu w 1950. Wraz z przyznaniem praw miejskich w obręb Chanty-Mansyjska włączono istniejącą od XVI w osadę Samarowo, stanowiącą dotąd ośrodek administracyjny Rejonu Samarowskiego. Po przyłączeniu Samarowa do Chanty-Mansyjska miasto to stało się centrum Rejonu, który przemianowano na Rejon chanty-mansyjski.

Podstawę gospodarki Chanty-Mansyjska stanowi przemysł naftowy. Generuje on 88,6% wartości całej produkcji przemysłowej miasta. Poza tym w mieście istnieje przemysł elektroenergetyczny (6,8% wartości) i poligraficzny (1,2%). Inne gałęzie produkcji – przemysł rybny, leśny i spożywczy nie odgrywają istotniejszej roli, produkując jedynie na potrzeby rynku lokalnego.

• Port lotniczy Chanty-Mansyjsk
• UTair Aviation – linia lotnicza

Chanty-Mansyjsk, jako stolica Chanty-Mansyjskiego Okręgu Autonomicznego – Jugry posiada większą liczbę instytucji kulturalno-oświatowych, niżby wynikało to z wielkości niespełna 60-tysięcznego miasta, m.in. 9 uczelni, a ponadto kina, biblioteki i muzea.

Chanty-Mansyjsk jest także ośrodkiem sportów łyżwiarskich, w mieście znajduje się znane centrum biathlonowe.

W mieście istnieje również klub hokejowy Jugra Chanty-Mansyjsk, założony w 2006, zaś od sezonu 2010/2011 klub przyjęto do rozgrywek Kontinientalnaja Hokkiejnaja Liga (KHL).

Miasto jest siedzibą eparchii chanty-mansyjskiej Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. Katedrą eparchii jest sobór Zmartwychwstania Pańskiego w Chanty-Mansyjsku. Status soboru posiada również druga cerkiew w mieście, sobór Przemienienia Pańskiego^[2]. W mieście istnieje niewielka wspólnota rzymskokatolicka, do której dojeżdża ksiądz z parafii w Surgucie^[3].

• Chanty-Mansyjski Okręg Autonomiczny – Jugra
• Rejon chanty-mansyjski

• Oficjalna strona miasta. admhmansy.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-10-12)]. (w języku rosyjskim)