Charles Tournemire – Wikipedia, wolna encyklopedia
Imię i nazwisko | Charles Arnould Tournemire |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód | |
Charles Arnould Tournemire (ur. 22 stycznia 1870 w Bordeaux, zm. 4 listopada 1939 w Arcachon[1]) – francuski kompozytor i organista.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Podstawy edukacji muzycznej otrzymał w rodzinnym Bordeaux, gdzie w wieku zaledwie 11 lat został organistą w kościele św. Piotra, w później w bazylice św. Seweryna[2]. W latach 1886–1891 student Konserwatorium Paryskiego, gdzie uczył się kompozycji u Césara Francka i gry na organach u Charlesa-Marie Widora[1]. Był też uczniem Vincenta d’Indy’ego w Schola Cantorum de Paris[2]. W 1898 roku jako następca Gabriela Pierné objął stanowisko organisty tytularnego bazyliki św. Klotyldy w Paryżu[1]. W 1903 roku za kantatę Le sang de la sirène zdobył główną nagrodę w konkursie muzycznym miasta Paryża[1]. W 1919 roku otrzymał posadę profesora kameralistyki w Konserwatorium Paryskim[1]. Wiele czasu spędzał na wyspie Ouessant w Bretanii, skąd czerpał inspirację do wielu swoich utworów[1].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Jego dorobek obejmuje 73 opusy, zróżnicowane pod względem gatunkowym[1]. Początkowo tworzył w stylu eklektycznym, łącząc dorobek muzyki późnoromantycznej z nawiązaniami do twórczości Francka i Debussy’ego[1]. W połowie lat 20. XX wieku wypracował własny, indywidualny styl, cechujący się wykorzystaniem skal modalnych oraz mistyczno-medytacyjnym klimatem, wypływającym z inspiracji Biblią i tradycją chrześcijańską[1]. Był wysoko ceniony jako organista[1]. Nawiązując do J.S Bacha stworzył L’orgue mystique, cykl opartych na melodiach chorału gregoriańskiego 51 suit organowych przeznaczonych na każdą niedzielę roku liturgicznego[1].
Był autorem prac César Franck (1931), Précis d’exécution, de registration et d’improvisation à l’orgue (1936) i Petite méthode d’orgue (1949)[1][2].
Ważniejsze kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory orkiestrowe
- 8 symfonii (I „Romantyczna” 1900, I „Ouessant” 1909, III „Moskwa” 1913, IV „Pages symphoniques” 1912–1913, V „De la montagne” 1913–1914, VI na tenora, chór, organy i orkiestrę do słów z Pisma Świętego 1915–1918, VII „Les danses de la vie” 1918–1922, VIII „La symphonie du triomphe de la mort” 1920–1924)
- Poème na organy i orkiestrę (1909–1910)
Utwory kameralne
- Sonata skrzypcowa (1892–1893)
- Sonata wiolonczelowa (1894)
- Andante na róg i fortepian (1896)
- Suita na atówkę i fortepian (1897)
- Kwartet fortepianowy (1897–1898)
- Trio fortepianowe (1901)
- Poème na wiolonczelę i fortepian (1908)
- Pour une épigramme de Théocrite na 3 flety, 2 klarnety i harfę (1910)
- Musique orante na kwartet smyczkowy (1933)
- Sonate-poème na skrzypce i fortepian (1935)
Utwory organowe
- Andantino (1894)
- Sortie (1894)
- Offertoire (1894–1895)
- Pièce symphonique (1899)
- Suite de morceaux I (1901) i II (1902)
- Triple choral (1910)
- L’orgue mystique (1927–1933)
- 6 Fioretti (1932)
- Fantaisie symphonique (1933–1934)
- Petites fleurs musicales (1933–1934)
- 7 chorals-poèmes (1935)
- Postludes libres (1935)
- Symphonie-choral (1935)
- Symphonie sacrée (1936)
- Suite évocatrice (1938)
- 2 fresques symphoniques sacrées (1938–1939)
Utwory fortepianowe
- Sérénade (1896)
- Sonata (1899)
- Sarabande (1901)
- Rhapsodie (1904)
- Poème mystique (1908)
- 12 Préludes-poèmes (1932)
- Cloches de Châteauneuf-du-Faou (1933)
- Études de chaque jour (1934)
Kantaty
- Le sang de la sirène, słowa Marcel Brennure według Anatole’a Le Braza (1903)
- trylogia Faust – Don Quichotte – St François d’Assise na głosy solowe, chór i orkiestrę do słów Christophera Marlowe’a i Miguela de Cervantesa (1916–1929)
- Apocalypse de St Jean na tenora, chór, orkiestrę i organy według Apokalipsy św. Jana (1936)
- La douloureuse Passion du Xrist na 3 głosy solowe, chór, organy i orkiestrę według Anny Katarzyny Emmerich (1937)
Opery
- Les Dieux sont morts, libretto Eugène Berteaux (1912, wyst. Paryż 1924)
- La légende de Tristan, libretto Albert Pauphilet (1926)
- Il poverello di Assisi, libretto Joséphin Péladan (1938)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 135–136. ISBN 978-83-224-0905-3.
- ↑ a b c d Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3671. ISBN 0-02-865571-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Charles Tournemire – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- ISNI: 000000010878571X
- VIAF: 22328984
- LCCN: n81146969
- GND: 119297582
- LIBRIS: sq4677fb5ctpgw2
- BnF: 13900521g
- SUDOC: 068532814
- NKC: xx0180722
- NTA: 073693383
- BIBSYS: 1012582
- CiNii: DA12047395
- Open Library: OL2337614A
- PLWABN: 9810551499105606
- NUKAT: n2005114995
- J9U: 987007283527205171
- PTBNP: 140548
- LNB: 000239745
- CONOR: 89821027
- KRNLK: KAC199627729
- RISM: people/50035010