Chata pod Borišovom – Wikipedia, wolna encyklopedia

Chata pod Borišovom
ilustracja
Państwo

 Słowacja

Pasmo

Wielka Fatra, Karpaty

Wysokość

1300[1] m n.p.m.

Data otwarcia

1949

Właściciel

Klub Słowackich Turystów

Położenie na mapie Słowacji
Mapa konturowa Słowacji, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Chata pod Borišovom”
Ziemia48°56′26″N 19°05′51″E/48,940556 19,097500
Strona internetowa

Chata pod Borišovomschronisko turystyczne pod szczytem Borišov (1510 m) w Wielkiej Fatrze na Słowacji[2]. W różnych źródłach podawana jest różna wysokość położenia schroniska: 1300 m[1], 1312 m[3], 1366 m[4].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Schronisko zostało wybudowane przez Oddział Klubu Czechosłowackich Turystów (słow. Klub Československých Turistov, KČST) z Martina. Budowę prowadził majster Jančárik. Budowę rozpoczęto w 1937 r., dokończono - ze względu na odległość i trudny dostęp – dopiero w 1942 r. Początkowo schronisko nie było zaopatrzone w wodę, trzeba ją było przynosić z pobliskiego źródła (50 m poniżej). Nie miało też stałego gospodarza, mógł w nim nocować każdy, a klucz wisiał przed drzwiami[5]. Wojenne czasy spowodowały, że nocowali w nim głównie partyzanci. Pobliski, bezleśny szczyt Ploská był miejscem zrzutów broni, amunicji i wyposażenia wojskowego dla partyzantów. Przed zrzutem palono na nim ogniska oznaczające miejsca zrzutu. W czasie słowackiego powstania narodowego schronisko obsadziły niezorganizowane jednostki armii słowackiej[6].

Wyjątkowym zbiegiem okoliczności schronisko uniknęło zniszczenia przez Niemców i już od maja 1945 r. ochotnicy z Klubu Słowackich Turystów i Narciarzy (KSTL) z Martina zaczęli je remontować. Oddane do użytku w lipcu 1949 r. mogło przyjąć jednorazowo 30-40 turystów[5]. Po wojnie było kilkakrotnie remontowane (m.in. doprowadzono do schroniska wodę)[6]. Zimą nocują w nim obecnie m.in. uczestnicy odbywającego się od 1957 r. narciarskiego rajdu Wielką Fatrą (słow. Zimny prejazd Veľkou Fatrou) – odległość ok. 50 km[1]. Obecnie właścicielem schroniska jest Klub Słowackich Turystów.

Opis schroniska

[edytuj | edytuj kod]

Jest to drewniane schronisko na kamiennej podbudówce. Opalane jest drzewem, którego sągi składane są przy ścianie schroniska. Czynne jest przez cały rok. Znajduje się w samym środku Wielkiej Fatry. Jest to typowe schronisko górskie, przeznaczone dla turystów niewymagających komfortu (ma standard odpowiadający w Polsce chatce studenckiej). Dysponuje 20 miejscami noclegowymi, w razie potrzeby możliwość przenocowania większej ilości osób na podłodze. W schronisku znajduje się kuchnia, jadłodajnia, 2 umywalki (przeważnie tylko z zimną wodą), 2 prysznice (też z zimną wodą), ubikacja męska i damska[1]. Oświetlane jest lampami naftowymi, do przejścia nocą zaleca się zabranie własnej latarki elektrycznej. Brak prądu elektrycznego i drogi dojazdowej, a zaopatrzenie wynoszą na plecach nosicze. Powoduje to, że ceny noclegów i posiłków są stosunkowo wysokie. Dania podzielone na 4 kategorie: na zdravíčko (dla zdrowia), na zahriatie (na rozgrzewkę), od smädu (od pragnienia), od hladu (od głodu). Specjalnością schroniska jest kapustnica, z ciekawszych propozycji można wymienić nosičské kakao z rumem, borišovský grog z rumem i śliwowicę[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Góry według Hemli i Wojtusia. Chata pod Borisovem [online] [dostęp 2019-06-13].
  2. Veľká Fatra. Turistická mapa 1:50 000, Banská Bystrica: Tatraplan, 2017, ISBN 978-80-89134-33-5
  3. a b Schroniska na Wielkiej Fatrze. Chata pod Borisovem [online] [dostęp 2019-06-13].
  4. KST Turiec. Chata pod Borišovom [online] [dostęp 2019-06-13].
  5. a b Viliam Karácsony: S batohom cez hory: z histórie turistických chát a útulní na Slovensku do roku 1949. Bratislava: Slovenské združenie telesnej kultúry – Múzeum telesnej kultúry v SR, 2009, s. 23. ISBN 978-80-970298-5-2.
  6. a b Barański Mirosław J.: Wielkofatrzańska klasyczna [w:] „Gazeta Górska” R. XX, nr 2 (78), wiosna 2012, s. 38-41