Choroba Tyzzera – Wikipedia, wolna encyklopedia

Choroba Tyzzera – bakteryjna choroba zakaźna zwierząt[1]; w tym gryzoni[1][2], psowatych[3][4], kotowatych[5][6], koni[7][8] i innych ssaków[9], a także ptaków[10][11].

Etiologia

[edytuj | edytuj kod]

Wywoływana jest przez bakterie Clostridium piliforme (Bacillus piliformis)[1]. Patogen jest przenoszony drogą oralno-fekalną[1]. W niekorzystnych warunkach tworzy przetrwalniki[1].

Są oporne na działanie większości środków dezynfekcyjnych, zabijają je tylko wysoka temperatura i rozcieńczony wybielacz. Do zachorowania dochodzi przez zjedzenie spor, po obniżeniu drastycznie warunków utrzymania zwierzęcia, a także po zadziałaniu stresu i zbytnim stłoczeniu.

Objawy kliniczne

[edytuj | edytuj kod]

Skołtuniona sucha sierść, zgarbiona postawa, senność, utrata apetytu, biegunka i wzdęcie brzucha. W ostrych przypadkach śmierć następuje w ciągu 48 – 72 godzin. W badaniu anatomopatologicznym stwierdza się szare ogniska martwicze w wątrobie.

Leczenie

[edytuj | edytuj kod]

Antybiotykoterapia oraz leczenie objawowe. Należy zapewnić spokój zwierzęciu, ogrzewać i podawać płyny.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Rafał Szary, Martyna Frątczak, Najczęstsze problemy zdrowotne lotopałanki karłowatej (Petaurus breviceps), [w:] Życie Weterynaryjne, „Życie Weterynaryjne”, 99(6), s. 369-375 (pol.).
  2. E. Jaskiewicz, A. Kolodziejska-Sawerska, M. Szweda, Przyczyny biegunek u świnek morskich, „Magazyn Weterynaryjny”, 21 (08), 2012, ISSN 1230-4425 [dostęp 2024-07-29] (pol.).
  3. S R Qureshi, W W Carlton, H J Olander, Tyzzer's disease in a dog, „Journal of the American Veterinary Medical Association”, 168 (7), 1976, s. 602–604, ISSN 1943-569X, PMID1270343 [dostęp 2024-07-29].
  4. J.K. Young, D.C. Baker, D.P. Burney, Naturally Occurring Tyzzer's Disease in a Puppy, „Veterinary Pathology”, 32 (1), 1995, s. 63–65, DOI10.1177/030098589503200110, ISSN 0300-9858 [dostęp 2024-07-29] (ang.).
  5. S. Kannan, Abandoning cricoid pressure, „Anaesthesia”, 71 (12), 2016, s. 1488–1488, DOI10.1111/anae.13717, ISSN 0003-2409 [dostęp 2024-07-29].
  6. K.B. Poonacha, Naturally Occurring Tyzzer's Disease in a Serval ( Felis Capenis ), „Journal of Veterinary Diagnostic Investigation”, 9 (1), 1997, s. 82–84, DOI10.1177/104063879700900116, ISSN 1040-6387 [dostęp 2024-07-29] (ang.).
  7. W D Yates i inni, Tyzzer's disease in foals in western Canada., „The Canadian Veterinary Journal”, 21 (2), 1980, s. 63, ISSN 0008-5286, PMID7363262, PMCIDPMC1789674.
  8. Juan A. García i inni, Clostridium piliforme infection (Tyzzer disease) in horses: retrospective study of 25 cases and literature review, „Journal of Veterinary Diagnostic Investigation”, 34 (3), 2022, s. 421–428, DOI10.1177/10406387211031213, ISSN 1040-6387, PMID34238069, PMCIDPMC9254052 [dostęp 2024-07-29] (ang.).
  9. Dariusz J. Gwiazdowicz (red.), Łowieckie spotkania. 4: Inwazyjne gatunki obce, Koszalin ; Manowo ; Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe, 2023, s. 72, ISBN 978-83-7986-459-1 [dostęp 2024-07-29].
  10. Aslı Mete, Krysta H. Rogers, Leslie Woods, Tyzzer's Disease in Free-Ranging Passerine Birds in California, USA, „Journal of Wildlife Diseases”, 53 (4), 2017, s. 938–941, DOI10.7589/2017-02-041, ISSN 0090-3558 [dostęp 2024-07-29] (ang.).
  11. G.K. Saunders, D.P. Sponenberg, K.L. Marx, Tyzzer's Disease in a Neonatal Cockatiel, „Avian Diseases”, 37 (3), 1993, s. 891–894, DOI10.2307/1592048, ISSN 0005-2086, JSTOR1592048.