Cmentarz prawosławny w Dobromierzycach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Cmentarz prawosławny w Dobromierzycach

Widok ogólny
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Miejscowość	Dobromierzyce
Typ cmentarza	wyznaniowy
Wyznanie	prawosławne
Stan cmentarza	nieczynny
Powierzchnia cmentarza	0,24 ha
Liczba kwater cmentarnych	brak podziału
Data otwarcia	po 1875
Data ostatniego pochówku	do 1945
Położenie na mapie Polski Cmentarz prawosławny w Dobromierzycach
Położenie na mapie województwa lubelskiego Cmentarz prawosławny w Dobromierzycach
Położenie na mapie powiatu hrubieszowskiego Cmentarz prawosławny w Dobromierzycach
Położenie na mapie gminy Werbkowice Cmentarz prawosławny w Dobromierzycach
50°45′37″N 23°41′48″E/50,760278 23,696667
Multimedia w Wikimedia Commons

Cmentarz prawosławny w Dobromierzycach – nekropolia w Dobromierzycach, utworzona na potrzeby unickich mieszkańców Dobromierzyc i Peresołowic w XIX w., po 1875 prawosławna, użytkowana do końca II wojny światowej.

W Dobromierzycach najprawdopodobniej nie było cerkwi, a miejscowa ludność uczęszczała do świątyni w sąsiednich Peresołowicach. Parafialny cmentarz początkowo znajdował się w sąsiedztwie cerkwi, jednak w XIX w. został zamknięty, a nową nekropolię wytyczono u zbiegu dróg do Peresołowic, Dobromierzyc i Hostynnego. Po przemianowaniu likwidacji unickiej diecezji chełmskiej w 1875 cerkiew w Peresołowicach i dobromierzycki cmentarz przeszły w ręce Cerkwi prawosławnej^[1]. Cmentarz był użytkowany przez do końca II wojny światowej i wysiedlenia prawosławnych Ukraińców. W kolejnych latach został opuszczony i zdewastowany^[1].

Na cmentarzu na początku lat 90. XX wieku znajdowało się ok. 25 nagrobków, z których tylko jeden był nieuszkodzony. Jest to zarazem najstarszy nagrobek; wzniesiono go na grobie unickiego kapłana Nikolausa Laurysiewicza, kanonika katedry unickiej w Chełmie (zm. 1854). Jest to krzyż łaciński na postumencie w kształcie cippusa, przykryty płytą z akroterionami, na niewielkim cokole, z ramionami dekorowanymi listwami i żłobieniami. Z 1870 pochodzi natomiast nagrobek majora armii rosyjskiej Józefa Walewskiego i jego małżonki z inskrypcją w języku polskim^[1]. Większość zachowanych zniszczonych nagrobków wzniesiono na miejscach pochówku miejscowej ludności prawosławnej. Są to prostopadłościenne postumenty, płyty zdobione trójkątnymi tympanonami i akroterionami oraz zniszczone krzyże prawosławne, z inskrypcjami w języku cerkiewnosłowiańskim^[1]. Jedyny nagrobek z żeliwa wzniesiony został na grobie Gąsiorowskich, właścicieli dóbr peresołowickich, z przełomu XIX i XX w. Był to wieloelementowy słup zwieńczony krzyżem, po II wojnie światowej rozbity^[1]. Najmłodszy nagrobek to drewniany krzyż, zachowany we fragmencie, datowany na r. 1934^[1]. Na cmentarzu rosną jesiony i klony oraz krzewy bzu lilaka i czarnego bzu^[1].

• 
  Grób Nikolausa Laurysiewicza (zm. 1854)
• 
  Grób Józefa Walewskiego (zm. 1870) i jego żony Balbiny
• 
  Przewrócony nagrobek prawosławny (1896)
• 
  Uszkodzone nagrobki prawosławne (pocz. XX w.)

• D. Kawałko, Cmentarze województwa zamojskiego, Państwowa Służba Ochrony Zabytków, Zamość 1994.