Cmentarz wojenny w Świdniku – Wikipedia, wolna encyklopedia

Cmentarz wojenny –
Świdnik
Państwo

 Polska

Miejscowość

Świdnik

Typ cmentarza

wojenny

Stan cmentarza

zlikwidowany

Powierzchnia cmentarza

0,096 ha

Data otwarcia

1915

Data likwidacji

2009

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny –Świdnik”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny –Świdnik”
Położenie na mapie powiatu świdnickiego
Mapa konturowa powiatu świdnickiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny –Świdnik”
Położenie na mapie Świdnika
Mapa konturowa Świdnika, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Cmentarz wojenny –Świdnik”
Ziemia51°14′05″N 22°42′44″E/51,234722 22,712222

Cmentarz wojenny w Świdniku – nieistniejący cmentarz z okresu I wojny światowej znajdujący się w Świdniku.

Cmentarz usytuowany był w Świdniku przy ulicy Mełgiewskiej[1], to jest drodze z Lublina przez Świdnik do Mełgwi w ówczesnym jej przebiegu, obecnie nieistniejącym, około 15 metrów od niej[2]. Zajmował powierzchnię 0,096 hektara[2]. W 1991 wykonano ogrodzenie cmentarza, wytrasowano aleję główną i ustawiono żelazny krzyż oraz obmurowano ziemne mogiły[2]. Przed likwidacją cmentarza podawano, że mogą się na nim znajdować 64 mogiły[2], a w nich szczątki 180 żołnierzy austro-węgierskich i 15 rosyjskich z I wojny światowej, 70 żołnierzy radzieckich i prawdopodobnie 6 polskich z II wojny światowej[3]. Według tablicy umieszczonej przy cmentarzu żołnierze austro-węgierscy i rosyjscy zginęli w Świdniku Dużym w dniach 30 lipca – 3 sierpnia 1915[3].

Cmentarz kolidował z planami budowy Portu lotniczego Lublin, gdyż leżał w miejscu, które miałoby przypadać dokładnie pomiędzy jego bazą cargo a terminalem[3]. Dlatego też inwestor wystąpił do wojewódzkiego konserwatora zabytków o zgodę na przeniesienie nekropolii. Uzyskano zgody Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa oraz wojewody lubelskiego[4]. Rozważano lokalizacje w Krzesimowie lub Lublinie, ostatecznie jednak wybrano cmentarz komunalny w Świdniku[3].

Port lotniczy Lublin S.A. jako zamawiający w rozumieniu prawa zamówień publicznych wyłonił wykonawców prac związanych z likwidacją cmentarza w trybie negocjacji z ogłoszeniem (ogłoszenie o zamówieniu nr 252937-2008)[5]. Rozbiórkę cmentarza i ekshumację mogił zlecono Zakładowi Usług Pogrzebowych Zygmunt Dziurka, nadzorem archeologicznym prac ekshumacyjnych zajęło się ówczesne Muzeum Lubelskie, a nową kwaterę zaprojektował Związek Polskich Artystów Plastyków Polska Sztuka Użytkowa[6][3].

Prace ekshumacyjne rozpoczęły się w grudniu 2008 i potrwały kilka miesięcy[7].

Po ekshumacji podawano, że z 97 grobów[8] podniesiono szczątki 189 żołnierzy armii austro-węgierskiej i 18 żołnierzy z armii rosyjskiej[8][2], a także 1 żołnierza polskiego z II wojny światowej[8]. 4,5 tysiąca przedmiotów wydobytych z grobów zostało poddanych konserwacji i wystawionych na zamku lubelskim[7].

Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie oceniła przeniesienie cmentarza jako zgodne z prawem[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Wystąpienie pokontrolne. LLU 4101-16-03/2011. Najwyższa Izba Kontroli Delegatura w Lublinie. s. 5. [dostęp 2021-10-08].
  2. a b c d e Zmiana studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta Świdnik, załącznik Nr 1 do uchwały NR II/11/2014 Rady Miasta Świdnik z dnia 18 grudnia 2014 r., s. 68 (plik).
  3. a b c d e Magdalena Bożko: Przenoszą cmentarz z powodu lotniska (zdjęcia). Dziennik Wschodni, 2008-11-27. [dostęp 2021-10-08].
  4. 2008-08-22: Samoloty nie będą lądować obok mogił. Wyborcza.pl. [dostęp 2021-10-08].
  5. Wykonanie ekshumacji pochówków z cmentarza wojennego w Świdniku na cmentarz komunalny w Świdniku. Numer ogłoszenia: 252937 – 2008; data zamieszczenia: 07.10.2008. Port Lotniczy Lublin Spółka Akcyjna. [dostęp 2021-10-08].
  6. [Informacja o wyborze najkorzystniejszej oferty L.dz./PLL-MM/2008]. Port Lotniczy Lublin Spółka Akcyjna. [dostęp 2021-10-08].
  7. a b Magdalena Bożko: W Świdniku odsłonięto wojenną mogiłę. dziennikwschodni.pl, 2009-08-14. [dostęp 2023-08-26].
  8. a b c Usunęli szczątki 200 żołnierzy – będą budować lotnisko. 2009-08-14. [dostęp 2021-10-08].