Człowiek z Wysokiego Zamku – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zobacz też: inne znaczenia.

Człowiek z Wysokiego Zamku

The Man in the High Castle

Podział świata zgodny z opisem w powieści
Autor	Philip K. Dick
Tematyka	fantastyka naukowa
Typ utworu	powieść
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	USA
Język	angielski
Data wydania	1962
Wydawca	Putnam
Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego	1981
Wydawca	Czytelnik
Przekład	Lech Jęczmyk

Człowiek z Wysokiego Zamku (tyt. oryg. The Man in the High Castle) – powieść science fiction Philipa K. Dicka z 1962 roku, nagrodzona Nagrodą Hugo w roku 1963^[1]. W Polsce wydana po raz pierwszy w 1981 przez Spółdzielnię Wydawniczą „Czytelnik” w serii „Z kosmonautą” w tłumaczeniu Lecha Jęczmyka^[2], potem wielokrotnie wznawiana.

Dzieło należy do gatunku historia alternatywna. W powieści przeplatają się trzy równoległe światy: świat powieści Dicka, świat stworzony przez występującego w książce pisarza – Hawthorne’a Abendsena (autora Utyje szarańcza) – oraz – przez chwilę – nasz świat.

Akcja powieści rozgrywa się w drugiej połowie XX wieku alternatywnego świata na Zachodnim Wybrzeżu w Stanach Zjednoczonych. Po przegranej drugiej wojnie światowej ta część Ameryki znalazła się w japońskiej strefie wpływów politycznych. Świat rządzony jest przez zwycięskie państwa Osi, natomiast przedstawiciele podbitych narodów w większości pełnią rolę służących. USA znajdują się częściowo pod okupacją niemiecko-japońską, środkowe Stany są strefą buforową, zależną od obu mocarstw. Europa i Afryka zostały podbite przez Rzeszę, a Rosjanie (i inni Słowianie) zepchnięci za Kaukaz. Popularna (choć zakazana w Rzeszy) książka Abendsena Utyje szarańcza (w oryg. The Grasshopper Lies Heavy, tytuł pochodzi z księgi Koheleta) przedstawia alternatywną historię świata, w której państwa Osi przegrały (w roku 1948), Roosevelt nie wystartował po raz trzeci w wyborach, Churchill nadal (w roku 1962) rządzi Wielką Brytanią, a USA utrzymują stosunki handlowe z Chinami Czang Kaj-szeka.

Pisząc powieść, Dick posługiwał się chińską Księgą Przemian Yijing. Także bohaterowie powieści – Frank, Juliana oraz pan Tagomi sięgają po nią, podejmując decyzje. Ten element fabuły stanowi część wspólną pomiędzy światami, księga pozwala zrozumieć otaczającą rzeczywistość. To dzięki niej Juliana dostrzega, że egzystuje w nierealnym świecie.

W powieści przewija się motyw prawdy i fałszu, trudności w ich rozdzieleniu: pojawiają się sfałszowane antyki, kilka osób występuje pod przybranymi nazwiskami. Sam „Wysoki Zamek”, w którym według plotek mieszka Abendsen, jest tylko wygodną fikcją. Prawdę można dostrzec tylko w zmienionym stanie świadomości (chory pan Tagomi), zna ją także Yijing – ale tylko Juliana jest skłonna uwierzyć, że świat, w którym żyje, nie jest prawdziwy^[2].