Czysta (województwo pomorskie) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Czysta
wieś
ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Powiat

słupski

Gmina

Smołdzino

Liczba ludności (2021)

168[2]

Strefa numeracyjna

59

Kod pocztowy

76-213[3]

Tablice rejestracyjne

GSL

SIMC

0751054

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Czysta”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Czysta”
Położenie na mapie powiatu słupskiego
Mapa konturowa powiatu słupskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Czysta”
Położenie na mapie gminy Smołdzino
Mapa konturowa gminy Smołdzino, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Czysta”
Ziemia54°37′06″N 17°08′21″E/54,618333 17,139167[1]

Czysta (kaszb. Czëstô[4], niem. Wittbeck) – wieś w Polsce, w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Smołdzino na Wybrzeżu Słowińskim i w odległości jednego kilometra od południowego brzegu jeziora Gardno.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa słupskiego.

W 2011 roku wieś zamieszkiwało 212 osób[5].

Współczesna nazwa polska jest adaptacją poświadczonej przez Friedricha Lorentza nazwy słowińskiej, odnotowanej w formach Čĩstå, Čì·stå wraz z nazwami mieszkańców: Čĩsčȯu̯n : Čì·sčȯu̯n, Čĩsčȯu̯nkă : Čì·sčȯu̯nkă „czyscianin, czyscianka”[6]. Nazwa ma charakter topograficzny i wywodzi się od przymiotnika čĩstå „czysta”[7]. Niemiecka nazwa Wittbeck, wzmiankowana po raz pierwszy w 1756, ma charakter topograficzny i jest złożeniem dwóch członów: dniem. przymiotnika witt „biały” i dniem. nazwy pospolitej Beck „strumień, potok”[8].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Czëstô[9].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Kalendarium

[edytuj | edytuj kod]
  • Od 1493 do 1815 roku - wieś była własnością von Bandemerów[10].
  • 1784 rok - we wsi były dwa folwarki i 12 dymów[10].
  • 1838 rok - wieś została sprzedana Friedrichowi Augustowi von Arnim[10].
  • 1 Grudnia 1871 - we wsi było 6 budynków mieszkalnych, 1 folwark, 7 gospodarstw i żyło tu 34 mieszkańców (4 lata wcześniej było ich 37)[10].
  • Po 1909 roku - ostatnim właścicielem dóbr w Czystej i Wysokiej był rotmistrz Georg Steifensand[10].
  • Po 1924 roku - Czysta została zasiedlona i powstało czterdzieści gospodarstw[10].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 21003
  2. Polska w Liczbach [online], polskawliczbach.pl [dostęp 2023-11-23].
  3. Czysta [online], kod-pocztowy.pl [dostęp 2021-07-20] (pol.).
  4. Friedrich Lorentz, Polskie i kaszubskie nazwy miejscowości na Pomorzu Kaszubskiem, Instytut Zachodnio-Słowiański przy Uniwersytecie Poznańskim, 1923, s. 133 (pol.).
  5. Ludność w miejscowościach statystycznych według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [w:] Narodowy Spis Powszechny 2011 [on-line]. Główny urząd statystyczny. [dostęp 2015-09-04].
  6. Friedrich Lorentz, Slovinzisches Wörterbuch: zweiter Teil: P-Z : Orts- und Personennamen. Nachträge, Unsichere Wörter, Sankt Petersburg: Kaiserliche Akademie der Wissenschaften, 1912, s. 1468.
  7. Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 30.
  8. Witold Iwicki, Toponimia byłego powiatu słupskiego, Gdańsk: Wydawnictwo Gdańskie, 1993, s. 116.
  9. Felicja Baska-Borzyszkowska i inni, Polsko-kaszubski słownik nazw miejscowych, Gdańsk: Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, 2017, s. 202, ISBN 978-83-62137-50-3.
  10. a b c d e f POWIAT SŁUPSKI [online], web.archive.org, 17 marca 2011 [dostęp 2024-06-06] [zarchiwizowane z adresu 2011-03-17].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]