Dag Hammarskjöld – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dag Hammarskjöld

Pełne imię i nazwisko	Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld
Data i miejsce urodzenia	29 lipca 1905 Jönköping
Data i miejsce śmierci	18 września 1961 Ndola
Sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych
Okres	od 10 kwietnia 1953 do 18 września 1961
Poprzednik	Trygve Lie
Następca	U Thant
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Dag Hjalmar Agne Carl Hammarskjöld, [dɑ:g ˈham:arɧœld]^ⓘ[dɑ:g ˈham:arɧœld] (ur. 29 lipca 1905 w Jönköping, zm. 18 września 1961 w Ndoli) – szwedzki polityk, dyplomata, ekonomista i prawnik, od 10 kwietnia 1953 do 18 września 1961 sekretarz generalny Organizacji Narodów Zjednoczonych, przyczynił się do rozwiązania kryzysu sueskiego 1956.

W czerwcu 1956 roku był gościem Międzynarodowych Targów Poznańskich, w czasie trwania których doszło do strajków robotniczych i krwawych starć ulicznych. Jako sekretarz ONZ zaprotestował przeciwko użyciu siły przez władze państwowe, które jednak nie wzięły pod uwagę jego protestu.

Zginął w katastrofie lotniczej w dżungli pod Ndola w Rodezji Północnej razem z 15 pasażerami. Oficjalną przyczyną katastrofy miał być błąd pilota^[1]. Istnieje jednak wiele hipotez przeczących oficjalnej wersji – najbardziej rozpowszechniona z nich, mówi, że samolot został zestrzelony przez rebeliantów Katangi, jako że celem misji, z jaką leciała delegacja Hammarskjölda było rozstrzygnięcie wojny domowej w Kongu, a tym samym ponowne zjednoczenie kraju. W latach 90. XX wieku do spowodowania katastrofy przyznał się południowoafrykański tzw. Instytut Morski, stanowiący ukrytą agendę tajnych służb Południowej Afryki – samolot z Hammarskjöldem został ostrzelany i strącony przez samolot myśliwski^[2].

Po śmierci Daga Hammarskjölda znaleziono w jego nowojorskim mieszkaniu rękopis Vägmärken (Drogowskazy). Wydano go w 1963 (wydanie polskie w tłumaczeniu ks. Jana Ziei w 1967).

Ordery^[3]:

• Krzyż Wielki Orderu Gwiazdy Polarnej (Szwecja)
• Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Chile)
• Krzyż Wielki Orderu Danebroga (Dania)
• Krzyż Wielki Orderu Oranje-Nassau (Holandia)
• Krzyż Wielki Orderu Świętego Olafa (Norwegia)
• Medal Wolności Króla Chrystiana X (Dania)^[4]

W 1961 został pośmiertnie uhonorowany Pokojową Nagrodą Nobla.

• Konrad Szelest: Wszystkie zbrodnie Ameryki. Krew na rękach obrońców demokracji. Warszawa: Wydawnictwo Penelopa, 2018. ISBN 978-83-62908-66-0.

• Dag Hammarskjöld Facts. Fundacja Nobla. (ang.).
• Dag Hammarskjöld. ONZ. (ang.).
• Dag Hammarskjöld Library. (ang.).
• Kofi Annan: Dag Hammarskjöld i XXI wiek. Uniwersytet w Uppsali, 2001-09-06. (ang.).
• Julian Borger, Georgina Smith: Dag Hammarskjöld: evidence suggests UN chief’s plane was shot down. The Guardian, 2011-08-17. (ang.).
• Thom Hartmann: „Markings – the spiritual diary of Dag Hammarskjöld” – Thom Hartmann’s Independent Thinker Review. BuzzFlash. (ang.).
• Dag Hammarskjölds sista resa. Svenska Dagbladet. (szw.).