Deltówka – Wikipedia, wolna encyklopedia

Deltówka
Deltamys
O. Thomas, 1917[1]
Ilustracja
Przedstawiciel rodzaju – deltówka nadatlantycka (D. kempi)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

gryzonie

Podrząd

Supramyomorpha

Infrarząd

myszokształtne

Nadrodzina

myszowe

Rodzina

chomikowate

Podrodzina

bawełniaki

Plemię

Akodontini

Rodzaj

deltówka

Typ nomenklatoryczny

Deltamys kempi O. Thomas, 1917

Gatunki

2 gatunki – zobacz opis w tekście

Deltówka[2] (Deltamys) – rodzaj ssaków z podrodziny bawełniaków (Sigmodontinae) w obrębie rodziny chomikowatych (Cricetidae).

Rozmieszczenie geograficzne

[edytuj | edytuj kod]

Obejmuje gatunki występujące w Ameryce Południowej[3][4][5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Długość ciała (bez ogona) 80–100 mm, długość ogona 66–83,5 mm, długość ucha 12–14 mm, długość tylnej stopy 22–23 mm; masa ciała 10–22 g[4][6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj zdefiniował w 1917 roku angielski zoolog Oldfield Thomas w artykule poświęconym małym ssakom z delty Parany, opublikowanym w czasopiśmie The Annals and magazine of natural history[1]. Gatunkiem typowym jest (oryginalne oznaczenie) deltówka nadatlantycka (D. kempi ).

Etymologia

[edytuj | edytuj kod]

Deltamys: delta – ujście rzeki w postaci kilku odnóg, od gr. δελτα delta ‘delta’, czwarta litera Δ alfabetu greckiego[7]; μυς mus, μυος muos ‘mysz’[8].

Podział systematyczny

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj często jest traktowany jako podrodzaj rodzaju trawniak (Akodon). Do rodzaju należą następujące gatunki[9][6][3]:

Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[2] Podgatunki[4][3][6] Rozmieszczenie geograficzne[4][3][6] Podstawowe wymiary[4][6][a] Status
IUCN[10]
Deltamys kempi O. Thomas, 1917 deltówka nadatlantycka gatunek monotypowy południowa Brazylia, Urugwaj i skrajnie środkowo-wschodnia Argentyna DC: około 10 cm
DO: około 8,3 cm
MC: około 22 g
 LC 
Deltamys araucaria Quintela, Bertuol, E.M. González, Cordeiro-Estrela, Freitas, Renato & G.L. Gonçalves, 2017 gatunek monotypowy endemit Brazylii (znany tylko z miejsca typowego (Rio Grande do Sul)); zakres wysokości: około 900 m n.p.m. DC: około 8 cm
DO: około 6,6 cm
MC: 10–22 g
 NE 

Kategorie IUCN:  LC gatunek najmniejszej troski;  NE gatunki niepoddane jeszcze ocenie.

  1. DC – długość ciała; DO – długość ogona; MC – masa ciała

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b O. Thomas. On small Mammals from the Delta of the Parana. „The Annals and magazine of natural history”. Eighth series. 20 (115), s. 98, 1917. (ang.). 
  2. a b Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 246. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  3. a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 414. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  4. a b c d e U. Pardiñas, P. Myers, L. León-Paniagua, N.O. Garza, J. Cook, B. Kryštufek, R. Haslauer, R. Bradley, G. Shenbrot & J. Patton. Opisy gatunków Cricetidae: U. Pardiñas, D. Ruelas, J. Brito, L. Bradley, R. Bradley, N.O. Garza, B. Kryštufek, J. Cook, E.C. Soto, J. Salazar-Bravo, G. Shenbrot, E. Chiquito, A. Percequillo, J. Prado, R. Haslauer, J. Patton & L. León-Paniagua: Family Cricetidae (True Hamsters, Voles, Lemmings and New World Rats and Mice). W: D.E. Wilson, R.A. Mittermeier & T.E. Lacher (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 7: Rodents II. Barcelona: Lynx Edicions, 2017, s. 470. ISBN 978-84-16728-04-6. (ang.).
  5. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Genus Deltamys. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-12-02].
  6. a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World. Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 264. ISBN 978-84-16728-66-4. (ang.).
  7. Jaeger 1959 ↓, s. 78.
  8. Jaeger 1959 ↓, s. 160.
  9. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, J. Zijlstra & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.13) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2024-09-20]. (ang.).
  10. Taxonomy: Deltamys – Genus. The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2024-09-20]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]