French
DeutschDet Radikale Venstre – Wikipedia, wolna encyklopedia
.svg){kind=logo} | |
| Państwo | |
|---|---|
| Lider | |
| Data założenia | 21 maja 1905 |
| Adres siedziby | Christiansborg |
| Ideologia polityczna | |
| Poglądy gospodarcze | |
| Członkostwo międzynarodowe | |
| Grupa w Parlamencie Europejskim | |
| Młodzieżówka | Radikal Ungdom |
| Barwy | |
| Strona internetowa | |
Radykalna Lewica (Duńska Partia Socjalliberalna) (duń. Det Radikale Venstre (Danmarks social-liberale parti), RV) – duńska partia polityczna o profilu socjalliberalnym[1]. Ugrupowanie należy do Partii Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy[2].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Partia została założona na zjeździe przeprowadzonym w Odense w dniach 20–21 maja 1905. Powołała ją grupa działaczy, która opuściła Partię Reform Venstre, głosząca hasła antymilitarne. W późniejszych latach przyjęło program socjalliberalny, określając się jako partia zachowująca równy dystans wobec socjalizmu i kapitalizmu, poszukująca równowagi między indywidualizmem a zobowiązaniami wobec wspólnoty[3].
Ugrupowanie tworzyło samodzielnie rządy w latach 1909–1910 i 1913–1920[3] (premierem był wówczas Carl Theodor Zahle). Partia ponownie znalazła się u władzy w latach 1968–1971, gdy na czele rządu stał jej ówczesny lider Hilmar Baunsgaard. W latach 1988–1990 była częścią koalicji rządowej wspierającej gabinet Poula Schlütera. W latach 90. podjęła bliską współpracę z Socialdemokraterne, m.in. wchodząc w skład gabinetów kierowanych przez socjaldemokratów: Poula Nyrupa Rasmussena (1993–2001) i Helle Thorning-Schmidt (2011–2015)[3].
W okresie powojennym partia nieprzerwanie reprezentowana w Folketingecie, posiadając z reguły do kilkunastu posłów. Najwyższe poparcie odnotowała w 1968 (15%), wprowadzając wówczas 27 posłów. Najsłabsze poparcie otrzymała w 1977 (3,6%), kiedy jej reprezentacja poselska zmalała do 6 osób. W kolejnych latach wprowadzała od 7 do 11 deputowanych, lepsze wyniki uzyskiwała w 2005, 2011 i 2019 (wprowadzając co najmniej 16 posłów).
Liderzy partii okresu powojennego
[edytuj | edytuj kod]- 1935–1961: Jørgen Jørgensen
- 1961–1975: Hilmar Baunsgaard
- 1975–1978: Svend Haugaard
- 1978–1990: Niels Helveg Petersen
- 1990–2007: Marianne Jelved
- 2007–2014: Margrethe Vestager
- 2014–2020: Morten Østergaard[4]
- 2020–2022: Sofie Carsten Nielsen[5][6]
- od 2022: Martin Lidegaard[6]
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Parties and Elections in Europe: Denmark. parties-and-elections.eu. [dostęp 2015-06-28]. (ang.).
- ↑ ALDE Member Parties. aldeparty.eu. [dostęp 2020-10-19]. (ang.).
- ↑ a b c Det Radikale Venstre. denstoredanske.dk. [dostęp 2014-06-29]. (duń.).
- ↑ Leaders of Denmark. zarate.eu. [dostęp 2020-12-01]. (ang.).
- ↑ Michael Barrett: Leader of Danish political party steps down over sexual harassment case. thelocal.dk, 8 października 2020. [dostęp 2020-12-01]. (ang.).
- ↑ a b Olivia Høj, Silas Bay Nielsen: De Radikale har fået Martin Lidegaard som ny politisk leder. dr.dk, 3 listopada 2022. [dostęp 2022-11-03]. (duń.).