Diafora – Wikipedia, wolna encyklopedia

Diafora (gr. διαφορά diaphorá – "przesunięcie, różnica, odmienność")^[1]^[2] – figura retoryczna polegająca na powtarzaniu tego samego wyrazu, jednak za każdym razem w innym jego znaczeniu, budując w ten sposób kalambur, grę słów. Diafora może być zbliżona do tautologii lub pleonazmu (określana jest wtedy mianem dilogii), np.:

Matka jest matką.

Różnice semantyczne w diaforze mogą być słabo zarysowane, np.:

Chleb jest chlebem codziennym. (Z. Bieńkowski, Wstęp do poetyki, II)

Niektóre diafory zestawiają ze sobą słowa o całkowicie różnym znaczeniu, których podobieństwo tkwi w ich homonimii, np.:

Kiosk z gazetami rzuca cień palmy / Patrzmy słuchajmy i palmy (A. Ważyk, Tramwaj)

Przypisy

↑ Władysław Kopaliński: diafora. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. [dostęp 2018-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)].
↑ Henry George Liddell, Robert Scott: διαφορά. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-16]. (ang.).

Bibliografia

Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. T. 1: A–M, Warszawa 1989, s. 186. ISBN 83-01-01520-9. ISBN 83-01-05368-2
Głowiński M., Kostkiewiczowa T., Okopień-Sławińska A., Sławiński J., Podręczny słownik terminów literackich, Warszawa, 1996, s. 44, 46. ISBN 83-85254-34-X

[1] Władysław Kopaliński: diafora. [w:] Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. [dostęp 2018-07-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-07-15)].

[2] Henry George Liddell, Robert Scott: διαφορά. [w:] A Greek-English Lexicon [on-line]. [dostęp 2018-07-16]. (ang.).

[1]

[2]