Dion z Syrakuz – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dion z Syrakuz

tyran Syrakuz
Okres	od 357 p.n.e. do 354 p.n.e.
Dane biograficzne
Data urodzenia	405 p.n.e.
Data śmierci	354 p.n.e.

Dion (ur. 405 p.n.e., zm. 354 p.n.e.) – syrakuzański polityk, wódz i filozof.

Był przyjacielem i uczniem Platona, synem Hipparinosa, zięciem Dionizjusza I Starszego oraz szwagrem i doradcą Dionizjusza II Młodszego, którego usiłował skłonić do przeprowadzenia reform w duchu idealnego państwa swego mistrza.

Z Platonem zaprzyjaźnił się podczas jego pobytu w Syrakuzach w 389 p.n.e. Prawdopodobnie podczas jego drugiego pobytu w Syrakuzach w 366 p.n.e. przygotowywał przejęcie władzy, albo przez abdykację Dionizjusza Młodszego, albo przez całkowite podporządkowanie go sobie. Przechwycono jednak list Diona do władz Kartaginy, w którym domagał się, aby wszelkie układy z Syrakuzami były prowadzone w jego obecności. Uznano to za dowód zdrady. Nie jest także wykluczone, że cała sprawa była intrygą pałacową, uknutą przez niechętne Dionowi osoby, podsycające zazdrość Dionizjusza o przyjaźń Diona z Platonem. Ostatecznie Dion został skazany na wygnanie, mógł jednak korzystać z majątku.

Udał się do Aten, gdzie przygotowywał wyprawę przeciw tyranowi wespół z innymi, niechętnymi tyranii uczniami Akademii Platońskiej. Próby Platona pogodzenia Dionizjusza Młodszego z Dionem spełzły na niczym.

W sierpniu 357 p.n.e. Dion powrócił na Sycylię na czele niewielkiego oddziału najemników liczącego półtora tysiąca żołnierzy i zdołał obalić Dionizjusza, który początkowo schronił się na Ortygii, aby w końcu zakończyć życie w Koryncie jako osoba prywatna. Diodor Sycylijski w ten sposób opisał zaskakujące przejęcie władzy przez Diona:

Przejąć władzę pozwolił Dionowi m.in. bunt miast sycylijskich zależnych od Syrakuz, które ogłosiły niezależność (Akragas, Gela, Kamaryna) oraz Sykulów zamieszkujących granice państwa Dionizjusza, a także wsparcie ze strony przywódcy demokratów, Heraklejdesa, oraz rebelia jego zwolenników w samych Syrakuzach. W rezultacie tego Dion wkroczył do Syrakuz, witany jak wybawiciel. Opierając się jednak żądaniom ludu tracił popularność na rzecz zwolenników skrajnej demokracji - w efekcie tego został wygnany.

Udało mu się przejąć władzę raz jeszcze. Sprawował ją surowo, m.in. kazał zabić Heraklejdesa, który uprzednio przyczynił się do wypędzenia go. Usiłował wprowadzić ustrój arystokratyczny, wcielając w życie plany idealnego państwa Platona, chociaż intencje i plany Diona nie są całkiem jasne. Został zamordowany w wyniku spisku innego ucznia Platona, Kalliposa, który ogłosił się samowładcą.

• PiotrP. Iwaszkiewicz PiotrP., WiesławW. Łoś WiesławW., MarekM. Stępień MarekM., Władcy i wodzowie starożytności. Słownik, Warszawa: WSiP, 1998, s. 124-125, ISBN 83-02-06971-X, OCLC 69568159 .
• WłodzimierzW. Lengauer WłodzimierzW., Starożytna Grecja okresu archaicznego i klasycznego, Warszawa: Wydawnictwo DiG, 1999, s. 211-212, ISBN 83-7181-083-0, OCLC 749800661 .