Dobszyna – Wikipedia, wolna encyklopedia
Widok ogólny | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Kraj | |||||
Powiat | |||||
Burmistrz | Ján Slovák | ||||
Powierzchnia | 82,73[1] km² | ||||
Wysokość | 459[2] m n.p.m. | ||||
Populacja (2023) • liczba ludności • gęstość | |||||
Nr kierunkowy | +421 58[2] | ||||
Kod pocztowy | 049 25[2] | ||||
Tablice rejestracyjne | RV | ||||
Położenie na mapie Słowacji | |||||
Położenie na mapie kraju koszyckiego | |||||
48°49′14″N 20°21′57″E/48,820556 20,365833 | |||||
Strona internetowa |
Dobszyna (słow. Dobšiná, do 1927 Dobšina, niem. Dobschau, węg. Dobsina, łac. Dobsinium) – miasto na Słowacji w kraju koszyckim, w powiecie Rożniawa. Zabudowania miasta zajmują dolinę Dobszyńskiego Potoku (Dobšinský potok) i jego dopływów, w regionie Volovské vrchy.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Miejscowość została po raz pierwszy wzmiankowana w 1326 jako Dobsina, kiedy to wspomniano miejscowego wójta Nikolausa otrzymującego prawa dla nowej gminy. Prawa miejskie otrzymała w 1417, jednak nie zachowały się potwierdzające to dokumenty. Do XIX wieku była to górnicza osada, gdzie wydobywano m.in. miedź, złoto, srebro i żelazo, zamieszkała głównie przez Niemców. Byli oni przezywani później Bulinerami i posługiwali się specyficznym dialektem. Jeszcze w pierwszej połowie XVI wieku przyjęli oni wyznanie luterańskie. Ludność ucierpiała w XVI i XVII wieku podczas napadów tureckich i powstań antyhabsburskich, kiedy miejscowa ludność niemiecka opowiedziała się po stronie Węgrów, a nie Wiednia.[5]
W 1874 otwarto linię kolejową z miejscowości Bánréve, pomimo tego miasto traciło szybko na znaczeniu po wyczerpaniu złoży minerałów i do końca XIX wieku ubyło zeń około 1/3 mieszkańców, głównie Niemców[5]. Po drugiej wojnie światowej pozostali Niemcy zostali wypędzeni, część z nich zginęła w masakrze w Przerowie.
Osoby związane z miastem
[edytuj | edytuj kod]- Andrej Reiprich (1912–2002) – urodzony w Dobszynie wybitny słowacki entomolog-lepidopterolog
Współpraca
[edytuj | edytuj kod]- Kościół ewangelicki
- Historyczny budynek gimnazjum
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: 82,73S_SK, om7014rr_ukaz: Rozloha (Štvorcový meter).
- ↑ a b c Statistical Office of the Slovak Republic: Základná charakteristika. 2015-04-17. [dostęp 2022-03-31]. (słow.).
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Počet obyvateľov podľa pohlavia - obce (ročne). www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7101rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ Statistical Office of the Slovak Republic (www.statistics.sk): Hustota obyvateľstva - obce. www.statistics.sk. [dostęp 2024-03-28]. Ustawienia: om7014rr_obc: AREAS_SK.
- ↑ a b 5.2 Nemci v Dobšinej. W: 6. ročník – téma: Migrácia obyvateľov Slovenska v 20. storočí. s. 21. (słow.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Dobszyna, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 91 .