Dom Kowala w Katowicach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Dom Kowala w Katowicach

Dom od strony północnej (2020)
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miejscowość	Katowice
Adres	ul. ks. L. Markiefki 76, 40-212 Katowice
Typ budynku	budynek mieszkalny
Kondygnacje	2+1
Ukończenie budowy	XIX wiek
Zniszczono	13 maja 2021
Położenie na mapie Katowic Dom Kowala
Położenie na mapie Polski Dom Kowala
Położenie na mapie województwa śląskiego Dom Kowala
50°16′01,6″N 19°02′25,8″E/50,267111 19,040500
Multimedia w Wikimedia Commons

Dom Kowala w Katowicach – budynek mieszkalny w Katowicach, położony przy ulicy ks. L. Markiefki 72, na terenie dzielnicy Bogucice, powstały w XIX wieku, zniszczony w wyniku pożaru 13 maja 2021 roku.

Jest to jeden z najstarszych budynków w Bogucicach; pojawiał się już na mapach z lat 80. XIX wieku^[1]. W budynku mieszkał kowal Johann Cziosska^[1]. Na podwórzu, tuż nad otwartym kanałem^[2], mieściły się zabudowania jego kuźni. Z czasem posesja stała się własnością pochodzącego z Janowa Jana Szczygła^[2]. 13 czerwca 1922 roku dach budynku został strawiony przez pożar. W 1930 roku nieruchomość zakupił Stanisław Lewandowski^[1]. Nowy właściciel planował wyburzyć dom, by postawić w jego miejscu modernistyczną kamienicę, ale plany te pokrzyżował wybuch II wojny światowej^[2].

W Domu Kowala przed jego opróżnieniem działał m.in. sklep warzywny^[3]. 13 czerwca 2021 roku około godziny 13:00 doszło do pożaru poddasza pustego wówczas budynku. W akcji gaśniczej brało udział kilkanaście jednostek ratowniczo-gaśniczych straży pożarnej z Katowic i okolicznych miast. W wyniku pożaru spłonął dach domu. Nikt nie został w wyniku tych wydarzeń poszkodowany^[3][4][5].

Z uwagi na nieznane miejsce przebywania właścicieli domu oraz zły stan techniczny, władze miasta postanowiły nie ratować budynku^[6]. W maju 2022 roku o planach wyburzenia tzw. Domu Kowala poinformował media katowicki radny Damian Stępień^[2], a 13 września 2024 roku przekazał, że po wnikliwej analizie stanu technicznego budynku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w Katowicach podjął decyzję o konieczności przeprowadzenia pełnej rozbiórki obiektu^[7].

Dom Kowala położony jest przy ulicy ks. L. Markiefki 72 (róg z ulicą Kowalską^[8]), na terenie dzielnicy Bogucice^[9]. Jest to budynek wybudowany w tradycyjnym stylu budownictwa ludowego, murowany z cegły, z kamienną podmurówką, zwieńczony dwuspadowym dachem^[8]. Ma on dwie kondygnacje nadziemne i jedną podziemną. Powierzchnia zabudowy budynku wynosi 143 m²^[9].

Przed Domem Kowala stoi krzyż przydrożny „Boża Męka” pochodzący z 1887 roku^[10].

Dom Kowala nie jest wpisany ani do rejestru zabytków nieruchomych, ani do gminnej ewidencji zabytków miasta Katowice^[9].