Eintopf – Wikipedia, wolna encyklopedia

Eintopf

Eintopf (wym. ajntopf – niem. dosł. „jeden garnek”) – potrawa jednogarnkowa (jednodaniowa); treściwy posiłek przygotowany w jednym naczyniu, zastępujący cały obiad.

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Składnikiem dania może być boczek lub inne mięso, warzywa, ziemniaki, ryż lub kasza albo inne dostępne w danej chwili dodatki.

W kuchniach narodowych i regionalnych (m.in. bałkańskich) potrawy te są na ogół pochodzenia wiejskiego lub pasterskiego jako pierwotnie przygotowywane w zawieszonym nad ogniskiem kociołku (por. węgierski gulasz, bułgarska kawyrma, bałkański giuwecz) i przyprawiane dziko rosnącymi ziołami (np. cząbrem, lebiodką). Stanowiąc najczęściej jedyny posiłek w ciągu dnia, jadło to musiało być wyjątkowo sycące[1].

Potrawa w zależności od składników może przypominać zupę, gulasz lub potrawkę. Gospodynie przygotowywały Eintopf, gdy brakowało czasu na gotowanie większych posiłków, np. podczas „wielkiego prania” albo żniw[2].

W okresie narodowego socjalizmu w Niemczech propagowano, aby raz w miesiącu rezygnować z obfitszego obiadu niedzielnego i zastępować go Eintopfem (tzw. Eintopfsonntag). Zaoszczędzone w ten sposób pieniądze miały być przekazywane na potrzeby ubogich[3].

Niemal każdy kraj ma swe potrawy jednodaniowe będące w sztuce kulinarnej jego wyróżnikiem i specjalnością. Oszczędne, pożywne, gorące i z reguły bardzo proste w przygotowaniu, choć zazwyczaj nie należą do lekkostrawnych. Nie tylko łączą one w apetyczną całość wiele smacznych i wartościowych składników, ale mogą być podawane na co dzień i od święta, i w różnych porach posiłków – od śniadania aż po kolację. Nierzadko pomijaną ich zaletą jest też fakt, że większość (poza daniami z patelni) zyskuje na smaku na drugi lub trzeci dzień, co od razu pozwala je przygotowywać w większej ilości w stosunkowo dużym naczyniu[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Małgorzata Caprari: Kuchnie świata. Warszawa: KDC, 2009, s. 197.
  2. Ajntopf, [w:] Lidia Przymuszała, Dorota Świtała-Trybek, Leksykon dziedzictwa kulinarnego Śląska, Wydanie I, Opole: Uniwersytet Opolski, 2021, s. 61, ISBN 978-83-7395-919-4.
  3. Meyers Lexikon (1937), s. 528.
  4. Hanna Szymanderska: Dania jednogarnkowe. Warszawa: Prószyński i S-ka, 2004, s. 5-6.