Fornirowanie – Wikipedia, wolna encyklopedia

Toaletka, fornir orzechowy, XVIII wiek, Muzeum Sztuki hrabstwa Los Angeles

Fornirowanie – pokrywanie materiału, najczęściej drewnianego lub drewnopodobnego, warstwą drewna o wyższej jakości – forniru, dzięki czemu przy obniżonym koszcie można zbudować dany produkt (np. front mebli, drzwi), tak aby wyglądał jak zbudowany z litego i cenniejszego drewna.

Na okleinę stosowano odmiany drewna twardego o pięknej barwie lub rysunku słojów np. heban, mahoń, palisander[1]. Wykorzystywano także drewno o nieprawidłowym przebiegu włókien jak: falistość (jesion, brzoza), czeczotowatość (brzoza, topola), pączki śpiące (brzoza, jawor), plamy barwne (orzech)[2].
Metodę okleinowania znano już w starożytnej Grecji i Egipcie[3]. W wiekach średnich potrafiono uzyskać tylko niewielkie kawałki okleiny, stąd można było stosować ją do intarsji, certosiny. W XVIII wieku potrafiono już wykonać większe arkusze i do meblarstwa wprowadzono fornirowanie dużych powierzchni. Technika ta rozpowszechniła się w Niderlandach, Niemczech, Francji[3], a w XIX wieku taki sposób zdobienia wprowadzono na skalę przemysłową w wielu krajach Europy[2].
W związku z mechanizacją produkcji drewno zaczęto okleinować z obu stron. Zewnętrzną stronę deski cenniejszym gatunkiem, wewnętrzną, spodnią (zwaną blintem lub kontrą) oklejano pospolitym gatunkiem, jednak o zbliżonej wytrzymałości na rozciąganie[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Krystyna Zwolińska, Zasław Malicki: Mały słownik terminów plastycznych. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1974.
  2. a b Krystyna Kubalska-Sulkiewicz, Monika Bielska-Łach, Anna Manteuffel-Szarota: Słownik terminologiczny sztuk pięknych. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2007.
  3. a b c Sztuka świata. T. 17. Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2013, ISBN 978-83-213-4726-4.