Franciszek Ścigała – Wikipedia, wolna encyklopedia

Franciszek Ścigała
Franciszek Xawery Ścigała
Kraj działania

Cesarstwo Niemieckie, Polska

Data i miejsce urodzenia

1 grudnia 1882
Woźniki

Data i miejsce śmierci

2 września 1940
Gusen[1]

Proboszcz parafii św. Szczepana w Bogucicach
Okres sprawowania

1923–1940

Wicedziekan dekanatu katowickiego
Okres sprawowania

1937–1940

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

łaciński

Inkardynacja

diecezja wrocławska

Prezbiterat

20 czerwca 1910

Odznaczenia
Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I stopnia

Franciszek Xawery Ścigała (ur. 1 grudnia 1882[2] w Woźnikach, zm. 2 września 1940 w obozie w Gusen) – polski duchowny katolicki, działacz społeczny i narodowy na Górnym Śląsku.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się jako najstarszy syn listonosza Aleksandra i Pauliny z domu Skop[2]. W latach 1897–1906 uczył się w gimnazjum klasycznym w Królewskiej Hucie[2]. Ścigała był absolwentem Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie związał się z polskim ruchem intelektualnym (członek Kółka Polskiego w latach 1906–1907)[3]. W dniu 20 czerwca 1910 przyjął święcenia kapłańskie[2], a następnie skierowano go do pracy w Bogucicach, gdzie był wikarym w parafii św. Szczepana. W latach 1914–1917 został powołany do służby sanitarnej wojsk niemieckich w Goczałkowicach. Następnie posługę duszpasterską pełnił w Siemianowicach Śląskich, w parafii Świętego Krzyża. Był aktywny w trakcie powstań śląskich i plebiscytu[3]. Za swoją postawę w latach 1919–1921 został dwukrotnie odznaczony medalami powstańczymi (Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi)[2].

W 1923 został mianowany proboszczem parafii św. Szczepana w Bogucicach. W okresie międzywojennym nadal był działaczem społecznym, m.in. współzałożycielem Kurkowego Bractwa Strzeleckiego w Katowicach oraz patronem Narodowego Związku Powstańców Śląskich i Żołnierzy. Swoje teksty publikował w „Gościu Niedzielnym”, m.in. gawędy po śląsku pod pseudonimem Stach Kropiciel[4]. W 1937 został wicedziekanem dekanatu katowickiego[3]. Od 1926 zasiadał jako radny w radzie miejskiej Katowic z ramienia chadecji[5].

W dniu 1 maja 1940 został aresztowany przez gestapo. Następnie osadzono go w KL Dachau (5 maja 1940) i Gusen (26 czerwca 1940). Zginął 2 września 1940[3].

Franciszek Ścigała patronuje ulicy w Katowicach, w dzielnicy Bogucice.

W 2017 ukazała się książka biograficzna o księdzu Ścigale autorstwa ks. Bronisława Czaplickiego pt. Ksiądz Franciszek Ścigała (1882–1940).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Polscy duchowni i klerycy zamordowani w KL Gusen (pol.) gusen.org.pl [dostęp 2017-11-11]
  2. a b c d e Ścigała Franciszek (1882-1940), proboszcz w Bogucicach (pol.) encyklo.pl [dostęp 2017-11-11]
  3. a b c d Antoni Steuer, Leksykon bogucki (pol.) mhk.katowice.pl [dostęp 2017-11-11]
  4. Bogdan Snoch, Górnośląski leksykon biograficzny. Suplement do wydania drugiego, Katowice 2006, s. 113.
  5. Henryk Olszar, Udział duchowieństwa śląskiego w życiu narodowym i politycznym II Rzeczypospolitej, Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne 1999, nr 32, s. 118.