Franciszek Woźniak – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | 7 sierpnia 1932 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | 14 stycznia 2009 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Powiązania | |
Odznaczenia | |
Franciszek Woźniak (ur. 7 sierpnia 1932 w Rawiczu, zm. 14 stycznia 2009 w Bydgoszczy)[1][2] – polski kompozytor, pianista i pedagog; rektor Akademii Muzycznej w Bydgoszczy.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]W 1960 ukończył studia kompozytorskie pod kierunkiem Tadeusza Szeligowskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Poznaniu. Z pracą kompozytorską łączył działalność pianistyczną, dydaktyczną i organizatorską. Od 1973 wykładał kompozycję i przedmioty teoretyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Gdańsku, a od 1978 kontynuował pracę w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Bydgoszczy, z którą był związany do śmierci i gdzie w 1992, uzyskał tytuł profesora zwyczajnego. Tam też pełnił liczne funkcje we władzach uczelni, m.in. dziekana Wydziału Wychowania Muzycznego (1980), dziekana Wydziału Wokalno-Aktorskiego (1980–1981), prorektora (1981–1987), rektora (1987–1993) oraz kierownika Katedry Teorii Muzyki i Kompozycji (1987–2002)[1][3].
Ponadto w latach 1975–1981 pełnił funkcję prezesa Oddziału Poznańskiego Związku Kompozytorów Polskich, a w latach 1975–1990 był członkiem Komisji Repertuarowej Festiwalu Poznańska Wiosna Muzyczna[1][2].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]W swojej twórczości reinterpretował znane z przeszłości gatunki muzyczne, czyniąc ważnym elementem kształtowania wyrazu liryzm, oryginalną harmonię, rytm i barwę. Asymilował niektóre zdobycze awangardy, wprowadzając do swoich utworów oryginalnie traktowaną dodekafonię, kontrolowane konstrukcje aleatoryczne oraz elementy sonoryzmu eststycznie i ideowo bliskie bardziej poetyckiej niż awangardowej wizji brzmienia[1].
Dorobek twórczy Woźniaka obejmuje ok. 100 dzieł, wśród których są utwory orkiestrowe, kameralne, na instrumenty solowe oraz wokalno-instrumentalne, a także utwory sceniczne (opery balety), muzyka teatralna i plenerowa, transkrypcje fortepianowe[1][4]. Jego kompozycje były wykonywane na festiwalach krajowych i zagranicznych, a także zostały utrwalone w nagraniach Polskiego Radia i na płycie. Był też autorem artykułów poświęconych zagadnieniom teorii muzyki[1][2].
Wybrane kompozycje
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1][4][2])
- Nokturn na fortepian (1955)
- Lekcja fruwania, opera, libretto Mieczysława Buczkówna (1959)
- Muzyka na smyczki, fortepian i perkusję (1960)
- I koncert fortepianowy (1962)
- Kołysanka na skrzypce i fortepian (1962)
- Dwanaście etiud na fortepian (1962–1965)
- Vamandaria, improwizacja na skrzypce i orkiestrę (1963)
- Concertino na trąbkę i orkiestrę (1966)
- Kantata piastowska dla recytatora, chór żeński, chór męski, chór chłopięcy i orkiestrę, do słów Ryszarda Daneckiego (1967)
- Impromptu na orkiestrę (1967)
- Koncert wiolonczelowy (1969)
- Symfonia na perkusję (1970)
- Epitafium dla recytatora, na baryton, chór i orkiestrę, do słów Władysława Broniewskiego (1971)
- I symfonia na fortepian i orkiestrę (1972)
- Słowo Kopernika na chór mieszany, do słów Mikołaja Kopernika (1973)
- II symfonia na fortepian i orkiestrę (1977)
- Promienie na orkiestrę (1995)
- Anagramy na orkiestrę smyczkową (2007)
Nagrody i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod](na podstawie materiałów źródłowych[1][3])
Nagrody branżowe (za kompozycje)
[edytuj | edytuj kod]- 1959 – nagroda poznańskiego klubu „Od Nowa” za muzykę do sztuki Woyzzeck Georga Büchnera
- 1959 – nagroda poznańskiego klubu „Od Nowa” za operę kameralną Lekcja fruwania
- 1960 – wyróżnienie na Konkursie Młodych Kompozytorów ZKP w Warszawie za Muzykę na smyczki, fortepian i perkusję
- 1971 – III nagroda na konkursie kompozytorskim w Warszawie za Epitafium
- 1977 – II nagroda na III Biennale Sztuki dla Dziecka w Poznaniu za muzykę do sztuki Ptam Krystyny Miłobędzkiej
Nagrody państwowe
[edytuj | edytuj kod]- 1977 – Odznaka Honorowa Miasta Poznania
- 1978 – Medal Komisji Edukacji Narodowej
- 1979 – Nagroda Prezesa Rady Ministrów za twórczość dla dzieci
- 1979 – Złoty Krzyż Zasługi
- 1985 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia
- 1996 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia
- 1999 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
- 2005 – Medal Prezydenta miasta Bydgoszczy
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h Przech 2012 ↓, s. 266.
- ↑ a b c d Franciszek Woźniak. [w:] Polskie Centrum Informacji Muzycznej [on-line]. [dostęp 2018-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-07)]. (pol.).
- ↑ a b Franciszek Woźniak. [w:] Culture [on-line]. [dostęp 2018-09-07]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-09-07)]. (pol.).
- ↑ a b Chodkowski 1995 ↓, s. 967.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Violetta Przech: Woźniak, Franciszek. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 12: W–Ż część biograficzna. Kraków: PWM, 2012, s. 266. ISBN 978-83-224-0935-0. (pol.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Franciszek Woźniak, [w:] Twórcy [online], Culture.pl [dostęp 2024-03-21] .
- Franciszek Woźniak, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-01-23] .
- Franciszek Woźniak w bazie Discogs.com (ang.)
- Zmarł były rektor Akademii Muzycznej. wyborcza.pl, 2009-01-22. [dostęp 2009-08-23].
- Poczet rektorów Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. amuz.bydgoszcz.pl. [dostęp 2018-09-07]. (pol.).