Góra lodowa B-15 – Wikipedia, wolna encyklopedia

Północny skraj góry lodowej B-15A w 2001 roku

Góra lodowa B-15 (ang. Iceberg B-15) – największa zanotowana dotąd góra lodowa powstała w kwietniu 2000 roku[1]. W chwili powstania miała 275 km długości i 40 km szerokości[2], a jej powierzchnia wynosiła ok. 11 000 km². Krajem najbardziej porównywalnym pod względem powierzchni jest Jamajka.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Dryf wyspy lodowej B15 i jej fragmentów w latach 2002-2006

Góra oderwała się z Lodowca Szelfowego Rossa na Antarktydzie, w pobliżu Wyspy Roosevelta[1]. W ciągu następnych lat oderwały się od niej mniejsze kawałki, pozostawiając główną część nazwaną B-15A. Ta góra lodowa rozpadła się w 2005, po wpłynięciu na płyciznę w pobliżu Przylądka Adare’a. Główna część opuściła Morze Rossa i odpłynęła niesiona Prądem Wiatrów Wschodnich, dzięki czemu dostęp do bazy McMurdo stał się łatwiejszy niż w poprzednich latach[3]. W następnych latach wciąż obserwowano jej duże fragmenty dryfujące w Oceanie Południowym[2]. W 2015 największy pozostały fragment, B-15T, miał wymiary 52 × 13 km[4]. W 2017 roku fragmenty B-15T i B-15Z okrążywszy Antarktydę Wschodnią dotarły do Morza Weddella; naukowcy spodziewają się, że Prąd Wiatrów Zachodnich płynący przez Cieśninę Drake’a uniemożliwi im dalszy dryf na zachód i wypchnie na północ od wód polarnych, gdzie szybko stopnieją[5]. W 2018 roku zaobserwowano rozpad fragmentu B-15Z, który minął Georgię Południową i dryfował dalej ku równikowi[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Iceberg B-15, Ross Ice Shelf, Antarctica. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2000-04-14. [dostęp 2015-05-02].
  2. a b Icebergs B-15J and B-15Y. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2011-11-25. [dostęp 2015-05-02].
  3. B-15A Iceberg Breaks. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2005-11-10. [dostęp 2015-05-02].
  4. Iceberg B-15T Still Adrift. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2015-04-12. [dostęp 2015-05-02].
  5. End of the Iceberg Life Cycle. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2017-10-27. [dostęp 2017-11-02].
  6. End of the Journey for Iceberg B-15Z?. [w:] Earth Observatory [on-line]. NASA, 2018-06-06. [dostęp 2020-12-09].