Gać (gmina Redzikowo) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Zobacz też: inne znaczenia nazwy Gać.

Gać

wieś
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	słupski
Gmina	Redzikowo
Liczba ludności (2021)	143[2]
Strefa numeracyjna	59
Kod pocztowy	76-200[3]
Tablice rejestracyjne	GSL
SIMC	0750630[4]
Położenie na mapie Polski Gać
Położenie na mapie województwa pomorskiego Gać
Położenie na mapie powiatu słupskiego Gać
Położenie na mapie gminy Redzikowo Gać
54°27′40″N 16°51′07″E/54,461111 16,851944[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Gać (kaszb. Gac^[5], niem. Gatz) – wieś w Polsce położona na Równinie Sławieńskiej w województwie pomorskim, w powiecie słupskim, w gminie Redzikowo^[4][6]. Leży 16,5 km od centrum Słupska (11 km w linii prostej). Zachodnia granica wsi jest jednocześnie fragmentem granicy powiatu słupskiego i województwa pomorskiego. Na północ od wsi przepływa Moszczeniczka.

Nazwa, pierwszy raz wzmiankowana w 1466, ma genezę słowiańską i charakter kulturowy. Wywodzi się od nazwy pospolitej gać „grobla, tama z faszyny lub drzewa”^[7]. Nazwa niemiecka jest adaptacją fonetyczną pierwotnej nazwy słowiańskiej^[7].

Rada Języka Kaszubskiego proponuje kaszubską formę nazwy Gac^[8].

VIII-X wiek – w Dolinie Moszczeniczki, około 1,5 km od obecnej zabudowy wsi, powstało grodzisko słowiańskie.

 Zobacz też: Gać Leśna.

1466 – pierwszy zapis nazwy wsi: Gatz; Graf von Below nazywany Panem na Gaci; z tego roku pochodzi dokument nadający wieś w lenno rodowi von Below, który to nieprzerwanie przez 408 lat zamieszkiwał miejscowy majątek Wasserburg

1784 – lokalny spis odnotował istnienie folwarku, młyna wodnego, cegielni, kuźni, jeszcze jednego nowo powstałego folwarku Buchenhof oraz 27 dymów

1792 – ur. Heinrich von Below, przywódca religijnej sekty belowian (zm. 1855)

1809 – powstał budynek szkoły

1820 – powstanie sekty belowian

po 1855 – miejscowe dobra zostały zakupione przez Wilhelma von Zitzewitza] (1838-1925)

1925 – wieś została odziedziczona wraz z Sycewicami przez swojego ostatniego właściciela – Heinricha von Zitzewitz

1945 – Gatz jako Gać przyłączona do Polski

Schyłek lat 40. – we wsi powstało Państwowe Gospodarstwo Rolne, które według stanu z 1 stycznia 1952 zajmowało 486 ha.

1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa słupskiego.

8 gospodarstw rolnych o powierzchni od 1 do 23 ha. Uprawy. Hodowla.

Najbliższa stacja kolejowa: Sycewice

• dwór murowano-szachulcowy rodu von Below, w środkowej części barokowy z XVIII w. z falistymi naczółkami nad wystawką. W XIX w. rozbudowany o piętrowe alkierze i boczne skrzydła^[9],
• grodzisko słowiańskie,
• cmentarz ewangelicki.

• Gać