Gerbera – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gerbera
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Mutisioideae

Rodzaj

gerbera

Nazwa systematyczna
Gerbera L.
Opera Varia 247. 1758
Typ nomenklatoryczny

Gerbera linnaei Cass.[3]

Wielokolorowe odmiany
Jedna z odmian

Gerbera (Gerbera L.) – rodzaj bylin należący do rodziny astrowatych. Liczy około 22[4]–29[5] gatunków. Rośliny te występują w stanie dzikim w południowo-wschodniej Afryce i na Madagaskarze oraz w tropikalnych rejonach Azji i na Tasmanii[6]. Nazwę roślinie, dla upamiętnienia niemieckiego botanika Traugotta Gerbera, nadał w 1735 roku Jan Frederik Gronovius.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Łodyga bezlistna (głąbik), dość gruba, o wysokości do 45 cm. Liście skupione w różyczce liściowej. Od spodu są owłosione, ogonkowe, równowąskie lub pierzastoklapowane. Kwiaty zebrane w koszyczki złożone z kwiatów rurkowatych i długich, wąskich kwiatów języczkowatych. Otwierają się w godzinach rannych, a zamykają pod wieczór.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Synonim[7]

Cleistanthium Kuntze, Piloselloides (Less.) C. Jeffrey

Homonimy[3]

Gerbera Boehmer = Arnica L.

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)

Angiosperm Phylogeny Website adaptuje podział na podrodziny astrowatych (Asteraceae) opracowany przez Panero i Funk w 2002[8], z późniejszymi uzupełnieniami[9]. Zgodnie z tym ujęciem rodzaj Gerbera należy do podrodziny Mutisioideae (Juss.) Chev. W systemie APG III astrowate są jedną z kilkunastu rodzin rzędu astrowców (Asterales), wchodzącego w skład kladu astrowych w obrębie dwuliściennych właściwych[2].

Pozycja w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa astrowe (Asteridae Takht.), nadrząd astropodobne (Asteranae Takht.), rząd astrowce (Asterales Lindl), rodzina astrowate (Asteraceae Dumort.), plemię Gerbereae Lindl. in Loud., podplemię Gerberinae Benth. & Hook.f., rodzaj gerbera (Gerbera L.)[10]

Wykaz gatunków[4]

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Roślina uprawna: w ogrodnictwie ma znaczenie gatunek pochodzący z południowej Afryki, tzw. gerbera Jamesona. W krajach o ciepłym klimacie jest uprawiany w ogrodach skalnych. W Polsce nie przetrzymuje zimy, uprawia się go wyłącznie w szklarniach, głównie na kwiat cięty.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-05-27].
  4. a b Gerbera L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-02-20].
  5. David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 385, DOI10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.
  7. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2009-05-27].
  8. Panero J.L., Funk V.A.. Toward a phylogenetic subfamilial classification for the Compositae (Asteraceae). „Proceedings of the Biological Society of Washington”. 115 (4), s. 909–922, 2002. Biological Society of Washington. 
  9. B. Baldwin, J.M. Bonifacino, T. Eriksson, V. A. Funk, C.A. Mannheimer, B. Nordenstam, N. Roque, I. Ventosa: Compositeae classification. Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2010-05-24]. (ang.).
  10. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Gerbera. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-05-27]. (ang.).