Gniła (wieś) – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gniła
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

białostocki

Gmina

Dobrzyniewo Duże

Wysokość

124,5 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

413[2][3]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

16-002[4]

Tablice rejestracyjne

BIA

SIMC

0027140[5]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Gniła”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gniła”
Położenie na mapie powiatu białostockiego
Mapa konturowa powiatu białostockiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Gniła”
Położenie na mapie gminy Dobrzyniewo Duże
Mapa konturowa gminy Dobrzyniewo Duże, w centrum znajduje się punkt z opisem „Gniła”
Ziemia53°13′02″N 22°59′14″E/53,217222 22,987222[1]

Gniławieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie białostockim, w gminie Dobrzyniewo Duże[5][6].

Wieś królewska w starostwie knyszyńskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku[7]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

W roku 1676 Gniła liczyła zaledwie 12 dorosłych osób. W wyniku III rozbioru Polski (1795), ziemie te znalazły się w zaborze pruskim, zaś w 1807 r. na mocy układu w Tylży, Napoleon przekazał je Rosji. Pierwotna nazwa miejscowości – Hryła – wywodzi się od sprowadzonych przed rokiem 1519 przez Mikołaja Radziwiłła z Hryniewicz k. Bielska Pdlaskiego bojarów Hryniów. Śladem ich bytności zostały nazwy pól: Hryniewicze Wielkie i Hryniewicze Małe oraz Bahenek, czyli bagienko. Później Hryniowie sprowadzili na nadane im ziemie Malinowskich, którzy pobudowali swoje domy we wschodniej części dzisiejszej Gniłej i założyli wieś Malinowo. Przez wiele lat były to odrębne wsie, które ostatecznie połączyły się przyjmując nazwę Gniła. Nazwę wieś wzięła od przepływającego przez osadę cieku wodnego Gniła, wydzielającego nieprzyjemną woń od gnijących w niej szczątków roślin. Niekiedy używano nazwy Hryła – od Hrynia, a w 1580 r. – Czajki, z racji na gnieżdżące się tu ptactwo błotne. Ostatecznie wsie parafii dobrzyniewskiej i Gniłą założono w latach 1554–1559 w ramach tzw. Pomiary Włócznej, kiedy to Gniła otrzymała 20 włók ziemi. Za panowania króla Stanisława Augusta Poniatowskiego (1764 -1795) Gniłą nazywano Malinowem. Ta nazwa utrzymała się jeszcze w czasie zaboru pruskiego, który trwał zaledwie 12 lat. Po zaborze pruskim, od roku 1807 wieś ponownie nazwano Gniłą i po dzisiejsze czasy tak zostało.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Miłosierdzia Bożego w Pogorzałkach.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 34073
  2. Wieś Gniła w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2020-03-24], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 315 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Karol de Perthées , Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795