Grzegorz Sigalin – Wikipedia, wolna encyklopedia

Grzegorz Sigalin (ur. 1902 w Warszawie, zm. 16 czerwca 1938 w Moskwie) – polski architekt pochodzenia żydowskiego^[1], ofiara czystek stalinowskich^[2].

Grzegorz Sigalin w 1928 ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej. Należał do warszawskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP). W 1931 wspólnie z Henrykiem Blumem i Bertholdem Lubetkinem wziął udział w międzynarodowym konkursie na gmach Pałacu Rad w Moskwie, zyskując wyróżnienie. Po rozstrzygnięciu konkursu uzyskał propozycję wyjazdu do ZSRR, z której skorzystał. Zamieszkał w Moskwie, gdzie pracował w 5. Pracowni Architektonicznej Mossowietu, kierowanej przez architekta Daniiła Fridmana(inne języki)^[2]. 10 lutego 1938 został aresztowany i oskarżony o szpiegostwo na rzecz Polski. 16 czerwca 1938 został stracony, a następnie pochowany na poligonie NKWD w Komunarce w zbiorowej mogile^[2]. W ramach inicjatywy Ostatni Adres zorganizowanej przez rosyjskie Stowarzyszenie Memoriał w Moskwie przy ul. Orlikow Pierieułok 6, gdzie mieszkał Sigalin zawisła tabliczka w języku rosyjskim o treści: „Tu mieszkał architekt Grigorij Michajłowicz Sigalin, urodzony w 1902 roku, aresztowany 10.02.1938, rozstrzelany 16.06.1938, zrehabilitowany w 1958 roku”^[2].

Grzegorz Sigalin pochodził z rodziny Sigalinów wywodzącej się z Kaukazu, która przeniosła się do Warszawy w XIX w. Jego braćmi byli architekci: Roman Sigalin i Józef Sigalin^[2].

Miał żonę i syna Wiktora, urodzonego 10 dni przed aresztowaniem Grzegorza Sigalina^[2]. Wiktor Sigalin również został architektem^[3].

• kamienica przy ul. Mackiewicza 1, Warszawa (współautorstwo: Jerzy Gelbard, Roman Sigalin),
• gmach Ubezpieczalni Społecznej w Sosnowcu (1934, współautorstwo: Jerzy Gelbard, Roman Sigalin, Witold Woyniewicz),
• laboratorium chemiczno-farmaceutyczne Asmidar, ul. Grzybowska 88, Warszawa (współautorstwo: Jerzy Gelbard, Roman Sigalin)^[3],
• zespół budynków Ludowego Komisariatu Przemysłu Obronnego ZSRR (1933–1936, współautorstwo: D. Fridman, A. I. Woronow, G. Blum)^[4].

• projekt zakładu psychiatrycznego województwa warszawskiego w Gostyninie (1928, współautorstwo: J. Gelbard, Lucjan Korngold, R. Sigalin, III nagroda),
• projekt budynku Ministerstwa Spraw Zagranicznych (1929, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, zakup projektu);
• projekt gmachu Najwyższej Izby Kontroli Państwa w Warszawie (1929, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, III nagroda),
• projekt Dworca Głównego w Warszawie (1929, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, zakup projektu),
• projekt gmachu Związku Polskiego Nauczycielstwa Szkół Powszechnych w Warszawie (1930, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, I nagroda),
• projekt budynku Kasy Chorych w Sosnowcu (1930, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, I nagroda),
• projekt szkicowy okręgowego szpitala wojskowego w Łodzi (1934, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, współpraca: Naum Frankfurt, IV nagroda równorzędna),
• projekt gmachu Urzędu Celnego w Gdyni (1934, współautorstwo: J. Gelbard, R. Sigalin, W. Woyniewicz, IV nagroda)^[3].