Gwarek cejloński – Wikipedia, wolna encyklopedia

Gwarek cejloński
	Gracula ptilogenys
	Blyth, 1846
	; Gwarek cejloński (po lewej), po prawej majna brunatna; rysunek z książki z 1880 roku
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	szpakowate
Podrodzina	gwarki
Rodzaj	Gracula
Gatunek	gwarek cejloński
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; bliski zagrożenia
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Gwarek cejloński^[3] (Gracula ptilogenys) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny szpakowatych (Sturnidae). Endemiczny dla Sri Lanki, występuje w środkowej i południowej części wyspy^[2]. Nie wyróżnia się podgatunków^[4]. Bliski zagrożenia wyginięciem.

Morfologia

Długość ciała ok. 25 cm. Ma lśniące, zielono-czarne upierzenie przechodzące w fioletowe na głowie i szyi, białe plamy na skrzydłach, żółte wyrostki skórne na szyi oraz nogi i dziób.

Ekologia i zachowanie

Środowisko

Preferuje naturalne lasy i dobrze zadrzewione tereny, choć odwiedza też skraje lasów, ogrody, obszary rolnicze i plantacje. Wydaje się, że jest stosunkowo odporny na degradację siedlisk. Rzadziej występuje na wysokościach powyżej 1800 m n.p.m.^[5]

Pożywienie

Wszystkożerny. Żywi się owocami, nektarem kwiatowym oraz owadami.

Rozród

Sezon lęgowe trwa od lutego do maja, czasami także od sierpnia do września^[5].

Status

IUCN od 2000 roku uznaje gwarka cejlońskiego za gatunek bliski zagrożenia (NT, Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku klasyfikowano go jako gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale jej trend uznawany jest za spadkowy. Główne zagrożenie to niszczenie i fragmentacja jego siedlisk; pisklęta są niekiedy zabierane z gniazd w celu sprzedaży jako ptak klatkowy^[2]^[5].

W kulturze

Gwarek cejloński umieszczony jest na lankijskim znaczku pocztowym z 1993 roku o wartości 10 rupii^[6].

Przypisy

↑ Gracula ptilogenys, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b ^c Gracula ptilogenys, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Mainatinae Lesson, 1831 - gwarki (wersja: 2020-11-17). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-23].
↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-23]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Species factsheet: Gracula ptilogenys. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-02-23]. (ang.).
↑ KjellK. Scharning KjellK., Bird stamps from Sri Lanka [online], Theme Birds on Stamps [dostęp 2017-11-23] .

Linki zewnętrzne

Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).

[itis-1] Gracula ptilogenys, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[iucn-2] Gracula ptilogenys, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Mielczarek&Kuziemko-3] Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Mainatinae Lesson, 1831 - gwarki (wersja: 2020-11-17). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-02-23].

[ioc-4] F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers. IOC World Bird List (v11.1). [dostęp 2021-02-23]. (ang.).

[birdlife-5] Species factsheet: Gracula ptilogenys. BirdLife International, 2021. [dostęp 2021-02-23]. (ang.).

[6] KjellK. Scharning KjellK., Bird stamps from Sri Lanka [online], Theme Birds on Stamps [dostęp 2017-11-23] .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]