Ikatybant – Wikipedia, wolna encyklopedia

Ikatybant
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C59H89N19O13S

Masa molowa

1304,52 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

130308-48-4
138614-30-9 (octan)

PubChem

71364

DrugBank

DB06196

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

B06AC02

Ikatybantorganiczny związek chemiczny, syntetyczny dekapeptyd, antagonista receptora bradykininy typu 2[2].

Mechanizm działania

[edytuj | edytuj kod]

Dziedziczny obrzęk naczynioruchowy (HAE) jest chorobą, w której główną rolę odgrywa brak lub zaburzona czynność inhibitora esterazy C1. Charakteryzuje się występowaniem napadów, którym towarzyszy nadmierne wydzielanie bradykininy – kluczowej substancji odpowiedzialnej za niemalże wszystkie objawy kliniczne tej choroby. Napady te trwają zwykle od 2 do 5 dni, powodując powstawanie obrzęków podskórnych oraz obrzęków dróg oddechowych i przewodu pokarmowego[3][4].

Ikatybant jest selektywnym i kompetencyjnym antagonistą receptora bradykininy typu 2 o strukturze podobnej do bradykininy, zawierający jednak 5 aminokwasów niebiałkowych. Ikatybant zapobiega indukowanej przez bradykininę hipotonii, rozszerzaniu naczyń krwionośnych i odruchowej tachykardii, niweluje również obrzęki krtani[5][6]. Większość napadów (90,9%) mijała po podaniu pojedynczej dawki ikatybantu.

Farmakokinetyka

[edytuj | edytuj kod]

Po podaniu podskórnym lek osiąga maksymalne stężenie we krwi w ciągu 0,5 godziny. Dostępność biologiczna ikatybantu wynosi 97%. Lek wiąże się w 44% z białkami osocza. Ikatybant dość szybko ulega dezaktywacji na skutek działania enzymów proteolitycznych, a produkty metabolizmu wydalane są głównie z moczem. Tylko około 10% podanej dawki wydalane jest w postaci niezmienionej. Okres półtrwania ikatybantu wynosi 1–2 godziny.

Wskazania

[edytuj | edytuj kod]

Leczenie ostrych napadów dziedzicznego obrzęku naczynioruchowego u osób dorosłych, u których stwierdzono niedobór inhibitora esterazy C1.

Przeciwwskazania

[edytuj | edytuj kod]

Nadwrażliwość na ikatybant lub jakikolwiek inny składnik preparatu.

Ostrzeżenia specjalne

[edytuj | edytuj kod]
  1. U pacjentów cierpiących na chorobę niedokrwienną serca istnieje ryzyko pogorszenia stanu zdrowia (osłabienie pracy serca i spadek przepływu wieńcowego), co ma związek z mechanizmem działania ikatybantu. Należy zachować wyjątkową ostrożność podczas leczenia ikatybantem chorych cierpiących na chorobę niedokrwienną.
  2. Istnieją dowody na to, iż ikatybant wywierać może korzystny wpływ na chorych ze świeżym udarem. Należy brać jednak pod uwagę to, że lek może zahamować późniejsze neuroprotekcyjne działanie bradykininy.
  3. Ikatybant jest lekiem przeznaczonym do samodzielnego podawania. W przypadku wystąpienia obrzęku krtani konieczna jest jednak hospitalizacja.
  4. W większości przypadków jedno wstrzyknięcie ikatybantu neutralizuje objawy napadu. W przypadku nieustąpienia objawów lub ich nawrotu można zastosować kolejną dawkę leku, w odstępie 6 godzin. Gdy i to nie przyniesie pożądanych efektów leczniczych, po 6 godzinach wstrzyknięcie można powtórzyć. Nie należy jednak wykonywać więcej niż 3 wstrzyknięć na dobę.
  5. Ikatybant może być stosowany w ciąży jedynie w przypadku zdecydowanej konieczności, np. w zagrażających życiu obrzękach krtani. Kobiety karmiące piersią nie powinny karmić wcześniej niż po 12 godzinach od momentu wstrzyknięcia preparatu.

Interakcje

[edytuj | edytuj kod]

Ikatybant nie jest metabolizowany w wątrobie. Lek może być więc podawany razem z inhibitorami i induktorami izoenzymów cytochromu P450. Pacjentom z dziedzicznym obrzękiem naczynioruchowym nie powinno polecać się inhibitorów ACE ze względu na możliwość wzrostu poziomu bradykininy[7].

Działania niepożądane

[edytuj | edytuj kod]

Niemal u wszystkich pacjentów leczonych ikatybantem występują reakcje w miejscu wstrzyknięcia leku: rumień, obrzęk, uczucie ciepła, pieczenie, świąd i ból skóry. Reakcje te ustępują po kilku minutach od wstrzyknięcia preparatu. Do często pojawiających się działań niepożądanych zaliczyć można:

Znacznie rzadziej występują:

Preparaty

[edytuj | edytuj kod]
  • Firazyr – roztwór ikatybantu 10 mg/ml do wstrzykiwań w ampułko-strzykawce o pojemności 3 ml.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Icatibant, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB06196 (ang.).
  2. M. Bas, H. Bier, J. Greve, G. Kojda i inni. Novel pharmacotherapy of acute hereditary angioedema with bradykinin B2-receptor antagonist icatibant. „Allergy”. 12 (61), s. 1490–1492, grudzień 2006. DOI: 10.1111/j.1398-9995.2006.01197.x. PMID: 17073887. 
  3. A. Reshef, I. Leibovich, A. Goren. Hereditary angioedema: new hopes for an orphan disease. „The Israel Medical Association journal”. 12 (10), s. 850–855, grudzień 2008. PMID: 19160940. 
  4. A. Muszyńska, A.M. Fal. [Hereditary angioedema–treatment]. „Polski merkuriusz lekarski”. 145 (25), s. 94–96, lipiec 2008. PMID: 18839625. 
  5. N.L. Cruden, D.E. Newby. Therapeutic potential of icatibant (HOE-140, JE-049). „Expert opinion on pharmacotherapy”. 13 (9), s. 2383–2390, wrzesień 2008. DOI: 10.1517/14656566.9.13.2383. PMID: 18710362. 
  6. K. Bork i inni, Treatment of acute edema attacks in hereditary angioedema with a bradykinin receptor-2 antagonist (Icatibant), „The Journal of allergy and clinical immunology”, 119, 6, 2007, s. 1497–1503, DOI10.1016/j.jaci.2007.02.012, PMID17418383.
  7. M. Bas, T.K. Hoffmann, G. Kojda, H. Bier. ACE-inhibitor induced angioedema. „Laryngo- rhino- otologie”. 11 (86), s. 804–812, listopad 2007. DOI: 10.1055/s-2007-966932. PMID: 17966084. 

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]