Ikatybant – Wikipedia, wolna encyklopedia
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny | C59H89N19O13S | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Masa molowa | 1304,52 g/mol | ||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||
Numer CAS | 130308-48-4 | ||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
|
Ikatybant – organiczny związek chemiczny, syntetyczny dekapeptyd, antagonista receptora bradykininy typu 2[2].
Mechanizm działania
[edytuj | edytuj kod]Dziedziczny obrzęk naczynioruchowy (HAE) jest chorobą, w której główną rolę odgrywa brak lub zaburzona czynność inhibitora esterazy C1. Charakteryzuje się występowaniem napadów, którym towarzyszy nadmierne wydzielanie bradykininy – kluczowej substancji odpowiedzialnej za niemalże wszystkie objawy kliniczne tej choroby. Napady te trwają zwykle od 2 do 5 dni, powodując powstawanie obrzęków podskórnych oraz obrzęków dróg oddechowych i przewodu pokarmowego[3][4].
Ikatybant jest selektywnym i kompetencyjnym antagonistą receptora bradykininy typu 2 o strukturze podobnej do bradykininy, zawierający jednak 5 aminokwasów niebiałkowych. Ikatybant zapobiega indukowanej przez bradykininę hipotonii, rozszerzaniu naczyń krwionośnych i odruchowej tachykardii, niweluje również obrzęki krtani[5][6]. Większość napadów (90,9%) mijała po podaniu pojedynczej dawki ikatybantu.
Farmakokinetyka
[edytuj | edytuj kod]Po podaniu podskórnym lek osiąga maksymalne stężenie we krwi w ciągu 0,5 godziny. Dostępność biologiczna ikatybantu wynosi 97%. Lek wiąże się w 44% z białkami osocza. Ikatybant dość szybko ulega dezaktywacji na skutek działania enzymów proteolitycznych, a produkty metabolizmu wydalane są głównie z moczem. Tylko około 10% podanej dawki wydalane jest w postaci niezmienionej. Okres półtrwania ikatybantu wynosi 1–2 godziny.
Wskazania
[edytuj | edytuj kod]Leczenie ostrych napadów dziedzicznego obrzęku naczynioruchowego u osób dorosłych, u których stwierdzono niedobór inhibitora esterazy C1.
Przeciwwskazania
[edytuj | edytuj kod]Nadwrażliwość na ikatybant lub jakikolwiek inny składnik preparatu.
Ostrzeżenia specjalne
[edytuj | edytuj kod]- U pacjentów cierpiących na chorobę niedokrwienną serca istnieje ryzyko pogorszenia stanu zdrowia (osłabienie pracy serca i spadek przepływu wieńcowego), co ma związek z mechanizmem działania ikatybantu. Należy zachować wyjątkową ostrożność podczas leczenia ikatybantem chorych cierpiących na chorobę niedokrwienną.
- Istnieją dowody na to, iż ikatybant wywierać może korzystny wpływ na chorych ze świeżym udarem. Należy brać jednak pod uwagę to, że lek może zahamować późniejsze neuroprotekcyjne działanie bradykininy.
- Ikatybant jest lekiem przeznaczonym do samodzielnego podawania. W przypadku wystąpienia obrzęku krtani konieczna jest jednak hospitalizacja.
- W większości przypadków jedno wstrzyknięcie ikatybantu neutralizuje objawy napadu. W przypadku nieustąpienia objawów lub ich nawrotu można zastosować kolejną dawkę leku, w odstępie 6 godzin. Gdy i to nie przyniesie pożądanych efektów leczniczych, po 6 godzinach wstrzyknięcie można powtórzyć. Nie należy jednak wykonywać więcej niż 3 wstrzyknięć na dobę.
- Ikatybant może być stosowany w ciąży jedynie w przypadku zdecydowanej konieczności, np. w zagrażających życiu obrzękach krtani. Kobiety karmiące piersią nie powinny karmić wcześniej niż po 12 godzinach od momentu wstrzyknięcia preparatu.
Interakcje
[edytuj | edytuj kod]Ikatybant nie jest metabolizowany w wątrobie. Lek może być więc podawany razem z inhibitorami i induktorami izoenzymów cytochromu P450. Pacjentom z dziedzicznym obrzękiem naczynioruchowym nie powinno polecać się inhibitorów ACE ze względu na możliwość wzrostu poziomu bradykininy[7].
Działania niepożądane
[edytuj | edytuj kod]Niemal u wszystkich pacjentów leczonych ikatybantem występują reakcje w miejscu wstrzyknięcia leku: rumień, obrzęk, uczucie ciepła, pieczenie, świąd i ból skóry. Reakcje te ustępują po kilku minutach od wstrzyknięcia preparatu. Do często pojawiających się działań niepożądanych zaliczyć można:
- bóle brzucha, nudności
- astenię
- zwiększenie aktywności fosfokinazy kreatynowej we krwi
- zawroty i bóle głowy
- zatkanie nosa
- wysypkę.
Znacznie rzadziej występują:
- wymioty
- zmęczenie
- gorączka
- zapalenie gardła
- sińce w miejscu podania
- zwiększenie masy ciała
- wydłużenie czasu protrombinowego
- hiperurykemia
- białkomocz
- astma i napadowy kaszel
- tzw. uderzenia gorąca.
Preparaty
[edytuj | edytuj kod]- Firazyr – roztwór ikatybantu 10 mg/ml do wstrzykiwań w ampułko-strzykawce o pojemności 3 ml.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Icatibant, [w:] DrugBank [online], University of Alberta, DB06196 (ang.).
- ↑ M. Bas, H. Bier, J. Greve, G. Kojda i inni. Novel pharmacotherapy of acute hereditary angioedema with bradykinin B2-receptor antagonist icatibant. „Allergy”. 12 (61), s. 1490–1492, grudzień 2006. DOI: 10.1111/j.1398-9995.2006.01197.x. PMID: 17073887.
- ↑ A. Reshef, I. Leibovich, A. Goren. Hereditary angioedema: new hopes for an orphan disease. „The Israel Medical Association journal”. 12 (10), s. 850–855, grudzień 2008. PMID: 19160940.
- ↑ A. Muszyńska, A.M. Fal. [Hereditary angioedema–treatment]. „Polski merkuriusz lekarski”. 145 (25), s. 94–96, lipiec 2008. PMID: 18839625.
- ↑ N.L. Cruden, D.E. Newby. Therapeutic potential of icatibant (HOE-140, JE-049). „Expert opinion on pharmacotherapy”. 13 (9), s. 2383–2390, wrzesień 2008. DOI: 10.1517/14656566.9.13.2383. PMID: 18710362.
- ↑ K. Bork i inni, Treatment of acute edema attacks in hereditary angioedema with a bradykinin receptor-2 antagonist (Icatibant), „The Journal of allergy and clinical immunology”, 119, 6, 2007, s. 1497–1503, DOI: 10.1016/j.jaci.2007.02.012, PMID: 17418383 .
- ↑ M. Bas, T.K. Hoffmann, G. Kojda, H. Bier. ACE-inhibitor induced angioedema. „Laryngo- rhino- otologie”. 11 (86), s. 804–812, listopad 2007. DOI: 10.1055/s-2007-966932. PMID: 17966084.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Charakterystyka Produktu Leczniczego Firazyr. [dostęp 2009-04-18]. (pol.).