Izera (góra) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Skała wierchowa | |
Państwo | |
---|---|
Położenie | |
Pasmo | |
Wysokość | 1122 m n.p.m. |
Położenie na mapie Sudetów | |
50°50′01″N 15°15′35″E/50,833611 15,259722 |
Izera[1] (czes. Jizera, niem. Siechhübel) – wzniesienie o wysokości 1122 m n.p.m., w północno-środkowych Czechach, w Sudetach Zachodnich, w Górach Izerskich.
Położenie
[edytuj | edytuj kod]Wzniesienie położone jest w Sudetach Zachodnich, w zachodniej części Gór Izerskich, na północny zachód od czeskiej osady Jizerka.
Fizjografia
[edytuj | edytuj kod]Izera jest trzecim pod względem wysokości szczytem Gór Izerskich, a drugim co do wysokości szczytem czeskiej części Gór Izerskich, wyrasta na rozległej szczytowej wierzchowinie, pomiędzy wzniesieniami Na Kneipe po zachodniej stronie i Cerny vrch po wschodniej w grzbiecie Hejnicky hřeben, trzecim grzbiecie pasma Gór Izerskich. Jest to wzniesienie o kopulastym kształcie, z wyraźnie zaznaczonym wierzchołkiem, o stromych zboczach, które podkreślają wzniesienie w terenie. Zbudowane jest z karkonoskich granitów wieku karbońskiego. Na szczycie wzniesienia występuje grupa granitowych skałek, bloków skalnych, dochodzących do kilku m wysokości oraz duża ilość okazałych kamieni, które w bezładzie prawie na całym wzniesieniu gęsto zalegają wśród drzew. Zbocza poniżej szczytu trawersuje kilka leśnych dróg i ścieżek. Najbliższe otoczenie partii szczytowej zajmuje niewielka słabo zalesiona przestrzeń porośnięta szczątkowymi resztkami pierwotnego lasu świerkowego, niższe partie porasta nasadzony młody las, w partiach poniżej szczytu występuje kosodrzewina. Na wschodnim zboczu poniżej partii szczytowej występują pojedyncze skały granitowe. Położenie góry, na rozległej szczytowej wierzchowinie oraz kształt góry i wyraźna część szczytowa, czynią górę rozpoznawalną w terenie.
Inne
[edytuj | edytuj kod]- Wzniesienie wymieniana było już w wieku XVI jako Bražec lub Bražecka hora. Późniejsza niemiecka nazwa Siebengiebel czes Sedmištít co oznacza Siedmioszczyt. Nazwa nawiązywała do licznych skałek znajdujących się na wierzchołku Jizery. Obecna nazwa zapoczątkowana została w XIX wieku i przetrwała do dnia dzisiejszego w niezmienionej formie.
- Partie szczytowe Izery powyżej 1000 m n.p.m. objęte są rezerwatem przyrody "Prales Jizera", który został utworzony w 1987 roku i obejmuje teren 92 hektarów. W rezerwacie chronione są resztki pierwotnej świerczyny, która posiada duże znaczenie genetyczne.
- W latach osiemdziesiątych XX wieku w wyniku klęski ekologicznej, wywołanej zanieczyszczeniem powietrza i kwaśnymi deszczami, został zniszczony las porastający wzniesienie. Obecnie na stokach, w miejscu zniszczonego lasu, rośnie młode pokolenie drzew, o klęsce przypominają jedynie wystające ponad młodnik obumarłe kikuty drzew.
- Po północno-zachodniej stronie u podnóża wzniesienia położone są źródła potoku Bílá Smédá, a na południowo-zachodniej stronie zbocza źródła potoku Bílá Desná.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Na szczyt wzniesienia prowadzi szlak turystyczny:
- - odchodzący na rozgałęzieniu przy łące Malá Klečová louka u północno-zachodniego podnóża od niebieskiego szlaku.
- Na szczyt, południowo-zachodnim zboczem prowadzi nie oznakowana ścieżka.
- Wierzchołek wzniesienia stanowi punkt widokowy, z którego roztacza się rozległy widok na Góry Izerskie i zachodnią część Karkonoszy.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Nazewnictwo geograficzne świata. Zeszyt 11. Europa, Część I, 2009 Publikacja w formacie PDF
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mapa turystyczna Góry i Pogórze Izerskie, skala 1:40 000, Wyd. „Plan”, Jelenia Góra, 2001 r., ISBN 83-88049-09-7
- Jizerské hory a Frýdlantsko. Turistická mapa 1:50 000, Klub českých turistů, Praha, wyd. 1994, aktualizowany dodruk 1997, ISBN 80-85999-16-1