Józef Kisielewski (pisarz) – Wikipedia, wolna encyklopedia
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przyczyna śmierci | |
Zawód, zajęcie | pisarz, dziennikarz |
Narodowość | polska |
Uczelnia | |
Partia |
Józef Kisielewski (ur. 26 lutego 1905 w Mościskach, zm. 20 lipca 1966 w Bandon w Irlandii) – pisarz polski, dziennikarz, członek Stronnictwa Narodowego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Mościskach koło Przemyśla, w rodzinie inteligenckiej, syn Tadeusza i Stanisławy Bogumiły ze Studzińskich. Jego ojciec był z zawodu prawnikiem. Po zakończeniu I wojny światowej mieszkał w Krakowie. Około 1921 rodzina przeniosła się na Pomorze do Grudziądza, gdzie uczęszczał do Państwowego Gimnazjum Klasycznego. Jako harcerz należał do I Grudziądzkiej Drużyny im. Zawiszy Czarnego.
Jeszcze jako uczeń gimnazjum nawiązał kontakty z redakcją „Głosu Pomorskiego”, stając się wkrótce znaczącym współpracownikiem pisma. Po zdaniu matury w 1924 podjął w niej pracę jako redaktor. W tym samym czasie rozpoczął też działalność na niwie społecznej, nawiązując kontakty z Towarzystwem Czytelni Ludowych.
W 1925 wyjechał do Poznania, gdzie objął stanowisko redaktora organu TCL „Przeglądu Oświatowego” i rozpoczął studia polonistyczne na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Poznańskiego. W 1926 był współpracownikiem „Mównicy Publicznej”. Po studiach był sekretarzem w tygodniku Przewodnik Katolicki. W 1931 przejął redakcję miesięcznika „Tęcza”. Publikował także na łamach radykalno-narodowego tygodnika „Prosto z Mostu”.
Działalność społeczna
[edytuj | edytuj kod]W przeddzień II wojny światowej napisał książkę „Ziemia gromadzi prochy” (wydaną w 1938), będącą serią reportaży autora z podróży, jaką odbył po nazistowskich Niemczech w 1937 wspólnie ze swoją żoną Marią. W 1941 wydano tę publikację trzykrotnie w Londynie, Edynburgu i Glasgow. W wersji skróconej opublikowanej konspiracyjnie w Warszawie w 1943, gdzie stała się jednym z podstawowych źródeł edukacji w podziemiu młodego pokolenia dziennikarzy. Za jej posiadanie Niemcy wysyłali do obozu koncentracyjnego, a sam autor oraz osoby współpracujące przy jej powstawaniu znalazły się na liście wrogów Rzeszy i tropiło ich Gestapo. W gronie tych osób był m.in. nestor polskiej archeologii i odkrywca Biskupina – Józef Kostrzewski, Gerard Labuda oraz odpowiedzialny za opracowanie graficzne książki Kirył Sosnowski.
Po 1939 Józef Kisielewski uciekł na Zachód przez Rumunię.
W latach 1946–1949 wydawał na emigracji tygodnik „Przegląd Polski”. W 1949 objął kierownictwo Katolickiego Ośrodka Wydawniczego „Veritas” i wydał w nim prawie trzysta książek. W latach 1955–1959 redagował pismo literacko-społeczne „Życie”. Od 1957 roku był współredaktorem kwartalnika "Poland and Germany" (wspólnie z Antonim Dargasem). W 1960 redagował „Wiadomości Katolickie”, organ Polskiej Misji Katolickiej.
Zmarł na zawał serca 20 lipca 1966 w Bandon w Irlandii, pochowany został w Londynie na cmentarzu Gunnersbury[1].
Rodzina
[edytuj | edytuj kod]Od 25 października 1928 r. pozostawał w związku małżeńskim z Marią Stanisławą z d. Lisiecką (ur. 7.05.1891), I voto Szmańda[2], działaczką Towarzystwa Czytelni Ludowych, literatką. Podczas gdy Józef Kisielewski emigrował do Rumunii, jego żona pozostała w Polsce, ukrywając się. Zmarła w Warszawie, pod koniec lipca 1944[3].
W 1958 ożenił się z Irlandką, Ericą O'Donnell (1920-1999), historykiem sztuki, lecz także agentką brytyjskich służb specjalnych w Europie podczas II wojny światowej. Z tego związku urodziło się dwóch synów[4].
Wybrane publikacje
[edytuj | edytuj kod]- Światła w mroku - Pięćdziesiąt lat pracy Towarzystwa Czytelni Ludowych 1880-1930, Poznań 1930.
- Żywot św. Jana Bosko, Poznań 1936.
- Powrót, Poznań 1936.
- O udział katolików w życiu kulturalnym Polski, Poznań 1938.
- Ziemia gromadzi prochy, Poznań 1938.
- Prawdy Pogranicza. O niedoli Polaków na Pograniczu w Niemczech, Toruń 1939.
- Znaki na niebie i ziemi, Poznań 1939.
- Droga do Polski, Bukareszt 1940 (Pod pseud. Jan Gajewski).
- Walka komunizmu z Kościołem, jej przyczyny, objawy i cele, Londyn 1951.
- Historyczne i kulturalne znaczenie Ziem Odzyskanych, Londyn 1952.
- Historia z samochodem, Londyn 1955 (Pod pseud. J. Wiktor).
- O krasnoludku, który został zuchem, Londyn 1955 (Pod pseud. J. Podolski).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Słownik Biograficzny Katolicyzmu Społecznego w Polsce, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1994, s. 25, ISBN 83-7012-053-9 .
- ↑ Kartoteka ewidencji ludności Miasta Poznania (1870-1931)
- ↑ Słownik Biograficzny Katolicyzmu Społecznego w Polsce, Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL, 1994, s. 86-87, ISBN 83-7012-053-9 .
- ↑ David Murphy , O'Donnell, Erica Marie-Josèphe, [w:] Dictionary of Irish Biography [online] [dostęp 2023-07-21] .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Słownik współczesnych pisarzy polskich, t. 2, Warszawa 1964.
- Kisielewski J.(1905-1966), [w:] Mały słownik pisarzy polskich na Obczyźnie 1939-1980, Warszawa 1992, s. 160-161.
- Marian Czuchnowski, Ocalona garstka popiołu - Pamięci Józefa Kisielewskiego, 1966.
- A. Rogalski, W kręgu przyjaźni, Warszawa 1983, s. 69-88.
- Wielkopolski słownik biograficzny, Warszawa-Poznań 1981, ISBN 83-01-02722-3
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Biuletyn Koła Miłośników Dziejów Grudziądza. kmdg1986.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-09)].
- Tęcza: ilustrowane pismo tygodniowe