Józef Zarański – Wikipedia, wolna encyklopedia

Józef Makary Zarański (ur. 10 marca 1903 w Krakowie, zm. 11 lipca 1972 w Londynie) – polski dyplomata i urzędnik konsularny, następnie pracownik Sekcji Polskiej BBC i jej dyrektor (1961-1966)^[1]

Od 1927 pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, m.in. jako sekretarz Ambasady RP w Londynie (1931-1934), konsul generalny RP w Wiedniu (20 marca 1938 – wrzesień 1939, z tym, że początkowo funkcję pełnił tymczasowo, a tytuł konsula generalnego otrzymał w maju 1939), delegat rządu RP do spraw uchodźców na Węgrzech (od września 1939-1940), wobec władz węgierskich przedstawiał się jako konsul generalny RP w Budapeszcie (1940- styczeń 1941), ale prawdopodobnie nie miał formalnej nominacji, jesienią 1941 wyjechał do Wielkiej Brytanii, był sekretarzem w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (od września 1941-1943), sekretarzem ambasady RP w Londynie (kwiecień 1943-styczeń 1944), szefem sekretariatu Prezesa Rady Ministrów (styczeń 1944-grudzień 1944). Od czerwca 1946 pracował w Sekcji Polskiej BBC, w której przygotowywał m.in. audycje historyczne. Był jej dyrektorem w latach 1960-1966. Autor książki Zagadka katastrofy Gibraltarskiej po 15 latach (1959) wspomnień Świadek wydarzeń. Od Anschlussu do Jałty (Londyn 1968), opracował czwarty tom Diarusza Jana Szembeka (wyd. 1972).

Starszy brat Jana Zarańskiego.

W 1933 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Korony Rumunii^[2], w 1938 polskim Złotym Krzyżem Zasługi^[3], a w 1939 greckim Krzyżem Komandorskim Orderu Feniksa^[4].

• Słownik Biograficzny Polskiej Służby Zagranicznej 1918-1945. Tom IV, Wyd. Ministerstwo Spraw Zagranicznych Warszawa 2007
• Krzysztof Pszenicki: Tu mówi Londyn. Historia Sekcji Polskie BBC, wyd. Rosner & Wspólnicy Warszawa 2009
• Antoni Pospieszalski Wspomnienie o Józefie Zarańskim w Wiadomości nr 36 z 3.09.1972