Jaślany – Wikipedia, wolna encyklopedia
wieś | |
Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2020) | 1169[2] |
Strefa numeracyjna | 17 |
Kod pocztowy | 39-332[3] |
Tablice rejestracyjne | RMI |
SIMC | 0665248[4] |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu mieleckiego | |
Położenie na mapie gminy Tuszów Narodowy | |
50°23′54″N 21°29′29″E/50,398333 21,491389[1] |
Jaślany – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie mieleckim, w gminie Tuszów Narodowy[4][5].
W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Jaślany, po jej zniesieniu w gromadzie Tuszów Narodowy. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa rzeszowskiego.
Wieś jest położona pomiędzy Mielcem a Tarnobrzegiem na trasie drogi wojewódzkiej nr 985 oraz przy linii kolejowej nr 25 Dębica - Łódź Kaliska. W Jaślanach znajduje się przystanek kolejowy.
Na terenie wsi znajduje symboliczna Góra św. Anny. Zgodnie z miejscową tradycją góra została usypana na grobie chana tatarskiego przez jeńców tatarskich. Inna wersja podaje, że została usypana wspólnym wysiłkiem mieszkańców po 1516 roku, aby sygnalizować najazdy tatarskie paleniem ognia na jej szczycie. Na Górze św. Anny znajdował się kościół,-1580–1886, który rozebrano w 1886. W 1988 w miejscu, w którym stał, postawiono drewniany, pamiątkowy krzyż.
W 1904 stanął obok góry św. Anny nowy neogotycki kościół pod wezwaniem Niepokalanego Poczęcia NMP, parafialny w parafii Niepokalanego Poczęcia NMP.
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0665254 | Błonie | część wsi |
0665260 | Bugaj | część wsi |
0665277 | Dwór | część wsi |
0665283 | Głazy | część wsi |
0665290 | Koniec | część wsi |
0665308 | Pożoga | część wsi |
Historia
[edytuj | edytuj kod]Początki osadnictwa sięgają okresu rzymskiego II wieku n.e. Podczas badań archeologicznych znaleziono tu monety rzymskie, natknięto się też na ślady grobu wczesnośredniowiecznego.
W 1316 r. należała do rodu Bogoriów. W XIV wzmiankowana jako Stawogóra – wieś częściowo królewska, częściowo w posiadaniu:
- Dzierżysława Konopki z Kożuchowa (1399)
- Tarnowskich
- Mieleckich (1532)
- Studziańskich i Rafała Jakubowskiego XVI w.
Pod koniec XVI wieku były tu trzy młyny: na rzece w Studzieńcu, przy folwarku zwanym Czaków, oraz nad stawem. Po I rozbiorze polski wieś znalazła się w zaborze austriackim. W 1863 roku z powodu zadłużenia majątek obejmujący Jaślany i Pluty sprzedaje Henryk Brodzki. Znajdują się w nim budynki murowane: dwór, oficyny, gorzelnia, browar piwny, likiernia, lodownia, wołownia na 120 wołów, stajnia na 40 koni, spichlerz, mieszkania dla służby i oficjalisty, słodownia, cegielnia, młyn koński murowany, wiatrak, dwie oberże murowane i dwie karczmy drewniane[6].
Sport
[edytuj | edytuj kod]W Jaślanach działa drużyna piłkarska Pitmark Jaślany. W sezonie 2019/2020 drużyna występuje w klasie A w grupie Rzeszów III - Mielec[7].
Ludzie związani z Jaślanami
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 45371
- ↑ Raport o stanie gminy za rok 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 7 [dostęp 2022-01-20]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 379 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Czas 1863 nr 58 ( 12 marca)
- ↑ Strona 90minut.pl
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jaślany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 487 .
- Jaślany, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 11 .