Jadwiga z Zamoyskich Sapieżyna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jadwiga Zamoyska
Ilustracja
Portret pędzla Leopolda Horowitza z 1882
Herb
Jelita
Rodzina

Zamoyscy

Data i miejsce urodzenia

9 lipca 1806
Podzamcze

Data i miejsce śmierci

29 marca 1890
Krasiczyn

Ojciec

Stanisław Kostka Zamoyski

Matka

Zofia Czartoryska

Mąż

Leon Ludwik Sapieha

Dzieci

Adam Stanisław Sapieha

Rodzeństwo

Konstanty, Andrzej Artur, Jan, Władysław, Celina, Zdzisław, August, Eliza, Stanisław

Jadwiga z Zamoyskich Sapieżyna herbu Jelita (ur. 9 lipca 1806, zm. 29 marca 1890 w Krasiczynie) – filantropka.

Była córką Stanisława Kostki Zamoyskiego, prezesa Rządu Tymczasowego w Galicji (w 1809 r.) i Zofii Czartoryskiej. Wzięła ślub w Puławach 9 grudnia 1825 z Leonem Sapiehą. Została matką m.in. Adama Stanisława. Urodziła dziewięcioro dzieci. Prawie wszystkie dzieci zmarły w wieku młodzieńczym, oprócz Adama Stanisława.

Na wiosnę 1830 wyjechała do Paryża, gdy Leon Sapieha podążył do powstania listopadowego Jadwiga pozostała w Paryżu. Po klęsce powstania połączyła się z mężem we Wrocławiu, dzieliła z nim trudne lata w Krakowie. Z chorującymi dziećmi jeździła do uzdrowisk i na Riwierę od 1840 była gorliwą zwolenniczką hydroterapii. We Lwowie stanęła na czele Towarzystwa Dobroczynności św. Wincentego a Paulo. Zakładała ochronki i sierocińce dal dzieci. Jej działalność przyczyniła się znacznie do złagodzenia biedy i poprawienia bytu ludności okolic Krasiczyna. W 1863 w Krasiczynie urządziła szpital dla rannych powstańców. Opiekowała się także szpitalami we Lwowie i Cieszanowie. Nie aprobując ryzykownych przedsięwzięć politycznych syna swego Adama, czuła się z nim solidarną, a w lutym 1864 ułatwiła mu ucieczkę z więzienia. Po powstaniu styczniowym, w 1864 roku, Jadwiga Sapieżyna sprowadziła do Krasiczyna siostry służebniczki, które zajęły się pracą wśród niewykształconej i ubogiej ludności. Prowadziły także, w pobliskiej szkole, ochronkę. Po śmierci męża stopniowo wycofywała się z publicznej działalności, przekazując synowej Jadwidze opiekę nad instytucjami dobroczynnymi. Miasto Lwów w 1886 wybiło na jej cześć medal pamiątkowy. Zmarła w Krasiczynie i tam została 2 kwietnia 1890 pochowana w grobach rodzinnych.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]