Jajko na twardo – Wikipedia, wolna encyklopedia

Żółtko w dobrze ugotowanym na twardo jajku
Jajko (kurze) na twardo krojone w plastry za pomocą specjalnej krajalnicy

Jajko na twardojajko gotowane w wodzie tak długo, aż dojdzie do całkowitego ścięcia żółtka[1]. Tak przygotowane jajka mogą być jedzone same, ewentualnie z dodatkami, takimi jak majonez, chrzan, czy musztarda; mogą też stanowić część innych potraw – na przykład sałatek, kanapek, czy zup.

Jedno kurze jajko na twardo zawiera przeciętnie 78 kilokalorii[2].

Istnieje wiele technik gotowania jaj na twardo. Jedna sugeruje powolne gotowanie we wrzątku[1], inna – aby doprowadzić wodę do wrzenia, a następnie wyłączyć dopływ energii do naczynia, w którym gotowane jest jajko i pozwolić jej oraz jajku powoli wystygnąć[3]. Zbyt długo gotowane jajko, ponad 10 minut, traci smak, przybiera sinawy kolor, a na żółtku może powstać zielonkawy nalot[4].

Jaja ugotowane na twardo mogą być przechowywane w lodówce do 7 dni[5].

Wraz z upływem czasu rośnie łatwość obierania jajka. Wynika to ze zmienności ich pH, które rośnie od 7,6−8,5 świeżo po złożeniu do 8,6−8,9 po 7−10 dniach. Za proces odpowiada ulatniający się z jajka dwutlenek węgla, którego brak powoduje osłabienie przylegania białka jajka do błony pergaminowej[6].

Jajka na twardo stanowią często ważną część pierwszej fazy diety Atkinsa[7].

Jajka na twardo w kulturze

[edytuj | edytuj kod]

Dekorowane jajka, zwane pisankami, stanowią ważny element Wielkanocy.

W kulturze żydowskiej jajko jest symbolem ofiary z czasów Świątyni i jest spożywane m.in. podczas święta Paschy przy wieczerzy Sederowej.

W filmie Nieugięty Luke bohater grany przez Paula Newmana zakłada się, że zje 50 jajek na twardo w ciągu jednej godziny.

W książce Terry'ego Pratchetta Straż nocna Samuel Vimes na pytanie rewolucjonistów, czego chce od rewolucji, odpowiedział, że "Jajka na twardo". Uargumentował to stwierdzeniem, że kiedy jutro wzejdzie słońce, nikt z nich nie dostanie wolności, prawdy i sprawiedliwości, a on może będzie miał szansę na swoje jajko.

Jeden z odcinków serialu Little Britain jest zatytułowany Hard-Boiled Egg Eating (Jedzenie jajka na twardo).

Jedna z powieści Hiroshiego Ogiwary nosi tytuł Hard Boiled Egg (Jajko na twardo).

Ellis Parker Butler napisał opowiadanie The Hard-boiled Egg[8].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Soft-Cooked Eggs, Medium-Cooked Eggs, and Hard-Cooked Eggs. [dostęp 2009-02-21].
  2. Nutrition Facts. [dostęp 2009-02-23].
  3. The Egg Files. [dostęp 2009-02-21].
  4. Jak gotować jajka?. [dostęp 2009-02-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-01)].
  5. Foodsafety.gov, Egg Storage Chart [online], www.foodsafety.gov [dostęp 2017-10-26] (ang.).
  6. Piotr Stanisławski: Dlaczego niektóre jajka na twardo źle się obierają?. CrazyNauka, 2015-08-22. [dostęp 2015-12-08]. (pol.).
  7. The Hard Boiled Egg Diet. [dostęp 2009-02-23].
  8. The Hard-boiled Egg. [dostęp 2009-02-23].