Janusz Grzymułtowski – Wikipedia, wolna encyklopedia

Janusz Grzymułtowski

Nieczuja
Data urodzenia	1567
Data śmierci	25 czerwca 1617
Rodzice	Mikołaj Grzymułtowski Zofia z Dzierżanowskich
Małżeństwo	Barbara Grudzińska
Dzieci	Stanisław, Mikołaj, Andrzej, Jan, Krzysztof, Marcin, Wojciech, Maciej, Zofia, Anna, Katarzyna
Administracja	kasztelan bydgoski starosta śremski

Janusz Grzymułtowski herbu Nieczuja (ur. 1567, zm. 25 czerwca 1617^[1]) – kasztelan bydgoski od 1602 r., starosta śremski od 1603 r.

Urodził się ok. 1567 r. prawdopodobnie w rodzinnych Grzymułtowicach. Był synem Mikołaja i jego drugiej żony, Zofii Dzierżanowskiej. Nie wiadomo, do jakich szkół uczęszczał, w każdym razie był człowiekiem dobrze wykształconym.

Od 1569 r. czynnie występował na sejmikach, gdzie dawał niejednokrotnie dowody rozumu i dzielności, rozstrzygając wątpliwości i spory. Sejmik posejmowy w Środzie Wlkp. w 1601 r. zlecił mu między innymi dopilnowanie, by zebrane na wojnę inflancką pieniądze dostały się bez zwłoki rotmistrzom. 15 listopada 1602 r. został mianowany kasztelanem bydgoskim. W grudniu tego roku obrany został posłem. W 1603 r. otrzymał wraz z żoną starostwo średzkie.

7 października 1606 roku podpisał ugodę pod Janowcem^[2]. W 1607 roku był posłem na sejm z województwa poznańskiego^[3]. W czasie rokoszu Zebrzydowskiego stał po stronie króla Zygmunta III. Był wysłannikiem monarchy do pertraktowania z rokoszanami. Przekonał rokoszan o bezskuteczności ich walki, a w obozie królewskim pod Janowcem uczestniczył przy przeprosinach Zygmunta III przez Mikołaja Zebrzydowskiego. Po rokoszu doszedł do sławy i znaczenia.

Poseł na sejm nadzwyczajny 1613 roku z Wielkopolski^[4]. Od 21 lutego do 7 maja 1614 r. uczestniczył w pracach komisji bydgoskiej powołanej do zapłaty wojsku smoleńskiemu. Grzymułtowski był żarliwym katolikiem, obracał się w otoczeniu humanistów wielkopolskich.

Zmarł 26 czerwca 1617 r. w wieku 50 lat. Był żonaty z Barbarą Grudzińską, córką Andrzeja, kasztelana krzywińskiego i Anny Stadnickiej (związek małżeński zawarty przed 1568 r.) Miał z nią ośmiu synów: Stanisława (starostę średzkiego), Mikołaja, Andrzeja, Jana (opata w Lądzie), Krzysztofa (rotmistrza królewskiego), Marcina, Wojciecha i Macieja oraz trzy córki: Zofię, Annę i Katarzynę.

Kasztelanowi Grzymułtowskiemu poświęcili utwory panegiryczne: Jan Piórowic oraz Jan Centalius. Ten ostatni w swoim poemacie podkreślał, iż to Bydgoszcz wiodła go do zaszczytów. W epitafium kończącym poemat podniósł cnoty kasztelana bydgoskiego: pobożność, bezprzykładną hojność dla ubogich oraz wyjątkowe zdolności umysłowe.

• Błażejewski Stanisław, Kutta Janusz, Romaniuk Marek: Bydgoski Słownik Biograficzny. Tom VI. Bydgoszcz 2000. ISBN 83-85327-58-4, s. 38