Jaskinia na Łopiankach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jaskinia na Łopiankach
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

gmina Liszki
Wąwóz Półrzeczki

Długość

70[1] m

Deniwelacja

niewielka

Wysokość otworów

260[1] m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku NW

Kod

J.GT-03.19

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Łopiankach”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Łopiankach”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Łopiankach”
Położenie na mapie gminy Liszki
Mapa konturowa gminy Liszki, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Jaskinia na Łopiankach”
Ziemia50°04′16″N 19°42′22″E/50,071194 19,706222

Jaskinia na Łopiankach (również Jaskinia na Łopiankach I) – jaskinia w dolnej części wąwozu Półrzeczki, na północ od wsi Mników na Łopiankach[2]. Pod względem geograficznym znajduje się na Garbie Tenczyńskim, na południowym skraju Wyżyny Krakowsko- Częstochowskiej[3].

Opis jaskini

[edytuj | edytuj kod]

Jaskinia znajduje się w orograficznie lewych zboczach wąwozu, w skale tuż za podmokłą łąką u wylotu wąwozu. Do wnętrza prowadzi duży otwór, częściowo zasłonięty dużą skałą opadłą ze ścian skalnych nad jaskinią. Za wejściem do jaskini znajduje się duża komora ze skalnym filarem i kominem w stropie sali. Od komory wejściowej prowadzi w głąb jaskini kręty korytarz z bocznymi rynnami. Jego ściany pokrywają kaskady nacieków. Korytarz za zakrętem zwęża się i zamienia w ciasny tunel. Dawniej przed tunelem był zacisk, został jednak rozkopany. Tunel prowadzi do niewielkiej sali, za którą w głąb masywu ciągnie się jeszcze ciasny korytarz o długości kilkunastu metrów. Jest on częściowo zamulony. Korytarze jaskini są bardzo wilgotne, z naciekami i bardzo błotniste. W jaskini występują pająki oraz nietoperze[4].

Łączna długość jaskini wynosi 70 m[1].

W odległości 13 m na prawo od wejścia do Jaskini na Łopiankach znajduje się otwór dużo mniejszej Rury na Łopiankach[5].

Historia eksploracji

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowej ludności jaskinia znana była od dawna, w pisanych źródłach po raz pierwszy wzmiankuje o niej Piotr Umiński w 1876 r. Dokonał niewielkiego przekopu w tylnej komorze jaskini i znalazł tam skorupy naczyń i kości[6]. Archeologicznie jaskinię przebadał Gotfryd Ossowski w latach 1880–1881. Znalazł w niej fragment ułożonego ze skał muru, a w namulisku bogaty materiał archeologiczny, m.in. materiał krzemienny oraz wyroby z kości, które uznał za wytwory ludzi z dawnych epok. Wzbudziły one jednak zastrzeżenia u archeologów i ostatecznie uznano je za falsyfikaty[1]. W 1989 roku przekopano się do drugiej salki, odkrycia dalszych części jaskini nastąpiły w latach 1994–1995[7].

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Mariusz Szelerewicz, Andrzej Górny, Jaskinia na Łopiankach I, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2017-08-23].
  2. Łopianki, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 722.
  3. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  4. B. Słobodzian, „Nowe partie w Jaskini na Łopiankach”, „Jaskinie Wyżyny informator” nr 4, maj-czerwiec 1995.
  5. Rura na Lopiankach, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-12-21].
  6. Umiński P. Sadowski J., Sprawozdanie z wycieczek odbytych w okolice przyległe rzece Rudawie, Rozprawy i Spraw. Wydz. Hist.-Filozof. Akad. Um. 5: 64-70, Kraków, 1876.
  7. Jaskinia na Łopiankach I, [w:] Epimenides [online] [dostęp 2016-04-29].