Jeńki – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jeńki
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

wysokomazowiecki

Gmina

Sokoły

Wysokość

117-127 m n.p.m.

Liczba ludności (2011)

400[2][3]

Strefa numeracyjna

86

Kod pocztowy

18-218[4]

Tablice rejestracyjne

BWM

SIMC

0405843[5]

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Jeńki”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Jeńki”
Położenie na mapie powiatu wysokomazowieckiego
Mapa konturowa powiatu wysokomazowieckiego, blisko prawej krawędzi u góry znajduje się punkt z opisem „Jeńki”
Położenie na mapie gminy Sokoły
Mapa konturowa gminy Sokoły, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Jeńki”
Ziemia53°03′06″N 22°49′31″E/53,051667 22,825278[1]
Dom w Jeńkach

Jeńkiwieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie wysokomazowieckim, w gminie Sokoły[6][5].

Do 1954 roku siedzibą gminy Kowalewszczyzna. W latach 1954–1959 wieś należała do gromady Kowalewszczyzna, następnie należała i była siedzibą władz gromady Jeńki. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Waniewie[7].

Integralne części wsi

[edytuj | edytuj kod]
Integralne części wsi Jeńki[6][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
0405850 Adamowo część wsi
0405866 Jeńki-Romanowo część wsi

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Jeńki były częścią dóbr Kowalewszczyzna, należących między innymi do Radziwiłłów. Pod koniec XVII w. od Szczawińskich majątek ten zakupili Orsetti. Około roku 1830 właścicielami Rostworowscy[8].

W I Rzeczypospolitej miejscowość należała do ziemi bielskiej.

Pod koniec XIX w. Jeńki znajdowały się w powiecie mazowieckim. We wsi osad 46, użytki rolne o powierzchni 770 morgów[8].

Folwark Jeńki mierzył 430 morgów, w tym: grunty orne i ogrody – 154, łąki – 159, pastwiska – 11, las – 96, nieużytki i place – 10 morgów. Budynki: murowanych – 3, drewnianych – 13. W pobliżu wiatrak, cegielnia, pokłady torfu[8].

W roku 1921 naliczono tu 70 budynków z przeznaczeniem mieszkalnym oraz 494 mieszkańców (236 mężczyzn i 258 kobiet). Narodowość polską podały 493 osoby, a 1 białoruską[9].

W lipcu 1944 Niemcy zamordowali 5 osób, mężczyzn wywieźli na roboty przymusowe a kobiety i dzieci wypędzili we wsi[10].

W dniu 23 października 1989 r. zamordowano w miejscowym zagajniku dwoje nieletnich mieszkańców - Monikę i Janusza Faszczewskich[11]. W 2020 roku Prokuratura Okręgowa w Łomży skierowała materiał dowodowy do sądu rodzinnego dla nieletnich w Wysokiem Mazowieckiem, wskazując domniemanego sprawcę zbrodni[12].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 46300
  2. Wieś Jeńki w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-02-05], liczba ludności na podstawie danych GUS.
  3. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 398 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b c GUS. Rejestr TERYT
  6. a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Opis parafii na stronie diecezji
  8. a b c Kowalewszczyzna (4), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 511.
  9. Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie pierwszego powszechnego spisu ludności z dnia 30 września 1921 r., Województwo białostockie, Powiat Wysokie Mazowieckie, Gmina Kowalewszczyzna.
  10. Józef Fajkowski, Jan Religa: Zbrodnie hitlerowskie na wsi polskiej 1939-1945. Warszawa: Wydawnictwo Książka i Wiedza, 1981, s. 214.
  11. Adam Kwiecień, Koszmar na Podlasiu, „Zbrodnie z Archiwum X”, 2, 7 marca 2016, s. 12-23.
  12. Zgwałcił 11-latkę, rodzeństwo udusił skakanką. 44-latek stanie przed sądem... dla nieletnich [online], www.tvp.info [dostęp 2020-12-19] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]