Jesús Franco – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jesús Franco

Jesús Franco (2008)
Prawdziwe imię i nazwisko	Jesús Franco Manera
Data i miejsce urodzenia	12 maja 1930 Madryt, Hiszpania
Data i miejsce śmierci	2 kwietnia 2013 Malaga, Hiszpania
Zawód	reżyser, scenarzysta, operator filmowy, aktor
Współmałżonek	Nicole Guettard (1962-1980; rozwód) Lina Romay (2008-2012; rozwód)
Lata aktywności	1959–2013
Multimedia w Wikimedia Commons

Jesús „Jess” Franco^[1] (ur. 12 maja 1930 w Madrycie, zm. 2 kwietnia 2013 w Maladze) – hiszpański reżyser, scenarzysta, operator filmowy i aktor^[2].

Urodził się w Madrycie^[3] w rodzinie pochodzenia kubańsko-meksykańskiego. Od najmłodszych lat interesował się muzyką, a w wieku sześciu lat pod opieką starszego brata Enrique tworzył swoje pierwsze kompozycje. Był wielkim fanem jazzu, szczególnie twórczości Clifforda Browna i Jamesa P. Johnsona^[4].

Po zakończeniu hiszpańskiej wojnie domowej wstąpił do Real Conservatorio de Madrid, aby uczyć się gry na fortepianie^[5]. Po ukończeniu studiów prawniczych wstąpił do Institut des hautes études cinématographiques w Paryżu i zaczął rozwijać karierę jako reżyser. Studiował też techniki reżyserskie w Paryżu i po przyjeździe do Hiszpanii pracował jako asystent dyrektora reżyserów, w tym również takich jak Juan Antonio Bardem, Luis García Berlanga czy Orson Welles^[6].

Jego kariera rozpoczęła się, kiedy zrealizował komedię fantasy Mamy po 18 lat (Tenemos 18 Años, 1959) i dramat kryminalny Czerwone usta (Labios rojos, 1960). W 1960 roku otrzymał Nagrodę Specjalną w kategorii Najlepszy hiszpańskojęzyczny film krótkometrażowy za Estampas guipuzcoanas número 2: Pío Baroja (1960).

Jego kultowy film Okropny doktor Orloff (Gritos en la noche, 1962) otrzymał szeroką dystrybucję w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii. Pracował pod pseudonimem David Khune i Frank Hollmann. Kolejne realizacje to Cień Zorro (Cabalgando hacia la muerte, 1962), Miss Muerte (1965), Necronomicon – Geträumte Sünden (1967), The Castle of Fu Manchu (1968), Dziewięćdziesiąt dziewięć kobiet (Der heiße Tod, 1968) z Herbertem Lomem, Mercedes McCambridge i Marią Schell, Justine (Justine ovvero le disavventure della virtù, 1968) z Klausem Kinski i Rominą Power, Wenus w futrze (Paroxismus – Può una morta rivivere per amore?, 1969) z Jamesem Darrenem i Barbarą McNair, Wampiryczne lesbijki (1971), Robinson i jego dzikie niewolnice (Robinson und seine wilden Sklavinnen, 1972) z Barbarą Nielsen i Danielem Martínem, La comtesse noire (1973), Frauengefängnis (1975) i Die Liebesbriefe einer Portugiesischen Nonne (1977).

Jednak pomimo sukcesu dwóch filmów z Christopherem Lee – Krwawy sędzia (El Juez Sangriento, 1969) i Hrabia Dracula (El Conde Dracula, 1969), nigdy nie osiągnął komercyjnego sukcesu^[7]. W 1970 przeniósł się z Hiszpanii do Francji. Realizował niskobudżetowe filmy o przemocy^[8]. Jego filmy koncentrowały się wokół lesbijskich wampirów, kobiet w więzieniu i poszukiwań seksualnych, w tym kilka opartych było na tekstach markiza de Sade’a. Jego filmy często zawierały długie niekontrolowane sceny nagich kobiet, kręcone (na podłodze lub w łóżku) w nieprzerwanych ujęciach (np. Les possédées du diable (1974) czy La Comtesse noire (1975)). Z czasem wiele osób z branży uznało go za reżysera filmów pornograficznych z powodu ogromnej liczby produkcji dla dorosłych^[9], oznaczonych X^[10].

W 2009 otrzymał nagrodę Goya za całokształt twórczości^[11] i nagrodę Huevo de Colón Award w Walencji^[12].

Zmarł 2 kwietnia 2013 w Maladze w wieku 82 lat^[13].

• 1956: W 80 dni dookoła świata
• 1962: Okropny doktor Orloff jako pianista
• 1970: Książę Dracula jako służący Van Helsinga
• 1973: Dziewica wśród żywych trupów (Christina, princesse de l’érotisme) jako Basilio
• 1977: Elza – Nikczemna strażniczka jako dr Milton Arcos
• 1999: Vampire Blues jako kupiec
• 2009: Take-Away Spirit jako J.W. Radek

• 1957: El Arbol de Espana
• 1960: Labios rojos
• 1966: Miss Muerte
• 1970: Juliette
• 1973: Relax Baby
• 1986: La Chica de los labios rojos

• 1955: El Coyote
• 1959: Luna de verano
• 1962: L’Ombra di Zorro
• 1985: Bahia blanca
• 1988: Trudna misja
• 2002: Killer Barbys vs. Dracula
• 2005: Snakewoman

• El director Jesus Franco fallece en Malaga a los 82 años [online], abc.es [dostęp 2013-04-04]  (hiszp.).
• KimK. Newman KimK., Jesús Franco obituary [online], The Guardian [dostęp 2013-04-06]  (ang.).
• GavinG. Gaughan GavinG., Jesus Franco: Director whose trash aesthetic brought him cult fame [online], The Independent [dostęp 2013-05-14]  (ang.).

• Jesús Franco w bazie IMDb (ang.)
• Jesús Franco w bazie Filmweb
• Jesús Franco w bazie Notable Names Database (ang.)