French
DeutschJiří Sovák – Wikipedia, wolna encyklopedia
 | |
| Imię i nazwisko | Jiří Schmitzer |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 27 grudnia 1920 |
| Data i miejsce śmierci | 6 września 2000 |
| Zawód | aktor |
| Współmałżonek | Anna Schmitzerová |
| Lata aktywności | 1943-1999 |
Jiří Sovák, właściwie Jiří Schmitzer[1] (ur. 27 grudnia 1920 w Pradze, zm. 6 września 2000 tamże) – czeski aktor filmowy, telewizyjny i teatralny.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Wczesne lata
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Pradze w rodzinie karczmarzy[1]. Wychowywał się z bratem Láďą i młodszą siostrą Zdenką[2]. Jego ojciec marzył, że Jiří przejmie kiedyś po nim lokal, dlatego uczył się zawodu hotelarza w Kladnie[2]. Jednak w młodości oprócz sportu, zainteresował się aktorstwem. Wbrew woli rodziców uczęszczał na zajęcia teatralne. W 1941 roku ukończył studia na wydziale dramatu Państwowego Konserwatorium w Pradze, a następnie pracował jako urzędnik w firmie ubezpieczeniowej i jako magazynier[1]. W tym czasie występował na scenie kabaretowej w Pradze.
Kariera
[edytuj | edytuj kod]W początkach kariery grał głównie w teatrze, w poważnym repertuarze. W latach 1943–45 związał się z teatrem Horácké w Třebíč[1]. Podczas służby wojskowej grał w Víta Nejedlého (1946-47), a następnie w teatrach: im. E. F. Buriana (1947-52), w praskiej dzielnicy Vinohrady (1952-66) i Teatrze Narodowym w Pradze (od 1966 do 31 marca 1983)[1].
Talent komediowy odkrył w filmie i produkcjach telewizyjnych. Po raz pierwszy pojawił się na ekranie jako fotograf reklamy w Pięć wujów (Pět strýců, 1942). Pięć lat później wystąpił jako hotelowy detektyw w komedii Nikt nic nie wie (Nikdo nic neví, 1947)[3]. Największą popularność zdobył jako Evžen Huml z serialu Pod jednym dachem (Chalupáři, 1975)[4].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Był trzykrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa z Blanką Sovákovą miał syna Jiří Schmitzera (ur. 25 października 1949), również aktora, z którym kilka razy zagrał. Jednak ich relacje uległy zmianie, syn nigdy nie pogodził się z jego odejściem od rodziny. Gdy Schmitzer miał tragiczny wypadek samochodowy, w którym pod wpływem alkoholu zabił pieszego - ojciec Sovak potępił syna[5][6]. W 1960 roku ożenił się z dużo od niego młodszą nauczycielką Andulką.
Zmarł 6 września 2000 roku w Pradze po długiej chorobie w wieku 79. lat[7].
Wybrana filmografia
[edytuj | edytuj kod]| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1947 | Nikt nic nie wie (Nikdo nic neví) | detektyw hotelowy | Josef Mach |
| 1956 | Proszę ostrzej! (Zaostřit, prosím!) | Zouna | Martin Frič |
| 1957 | Wrześniowe noce (Zářijové noci) | major Fialka, zwany Žebrák | Vojtěch Jasný |
| 1959 | O chłopie co okpił śmierć (Dařbuján a Pandrhola) | Kuba Darbuján | Martin Frič |
| 1963 | Gdy przychodzi kot (Až přijde kocour) | dyrektor szkoły | Vojtěch Jasný |
| 1964 | Między nami złodziejami (Mezi námi zloději) | František Fafejta, szuler | Vladimír Čech |
| 1967 | Koniec agenta W4C (Konec agenta W4C prostřednictvím psa pana Foustky) | Foustka | Václav Vorlíček |
| 1969-78 | Pan Tau | ojciec Emila | |
| 1970 | Jest pan wdową, proszę pana! (Pane, vy jste vdova!) | Rosebud IV. | |
| 1972 | Sześć niedźwiedzi i klown Cebulka (Šest medvědů s Cibulkou) | dyrektor szkoły | Oldřich Lipský |
| 1975 | Cyrk w cyrku (Cirkus v cirkuse) | prof. Růžička | |
| Pod jednym dachem (Chalupáři, serial TV) | Evžen Huml | František Filip | |
| 1976 | Mareczku, podaj mi pióro! (Marečku, podejte mi pero!) | Jiří Kroupa senior | Oldřich Lipský |
| 1977 | Szpinak czyni cuda! (Což takhle dát si špenát) | Liška | Václav Vorlíček |
| Jutro wstanę rano i oparzę się herbatą (Zítra vstanu a opařím se čajem) | Klaus Abard | Jindřich Polák | |
| 1979-81 | Arabela (serial TV) | czarnoksiężnik Theophil Vigo | Václav Vorlíček |
| 1984 | Latający Czestmir (Létající Čestmír, serial TV) | prof. Otakar Langmajer, dyrektor instytutu na rzecz poprawy człowieka | |
| 1990 | Powrót Arabeli (Arabela se vrací) | czarnoksiężnik Theophil Vigo | |
| 1991 | Żabi król (Žabí princ) | Hippolytus | Juraj Herz |
| 1996 | Kola (Kolja) | Růžička, przyjaciel Františka Louki | Jan Svěrák |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Jaroslav "krib" Lopour: Jiří Sovák. ČSFD.cz. [dostęp 2017-06-13]. (cz.).
- ↑ a b Michal: Jiří Sovák - Životopis / Info. FDb.cz. [dostęp 2017-06-13]. (cz.).
- ↑ Nikdo nic neví (1947). ČSFD.cz. [dostęp 2017-06-13]. (cz.).
- ↑ Jiří Sovák. Filmová místa.cz. [dostęp 2017-06-13]. (cz.).
- ↑ Jiří Sovák a Jiří Schmitzer: Proč se nesnášel otec se synem?. Blesk.cz. [dostęp 2017-06-13]. (cz.).
- ↑ Jiří Sovák, jeden z nejlepších českých komediálních herců. Novinky.cz. [dostęp 2017-06-13]. (cz.).
- ↑ Jak Jiří Sovák (†79) močil do auta a vesele vtipkoval!. Ahaonline.cz. [dostęp 2017-06-13]. (cz.).
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Jiří Sovák w bazie Filmweb
- Jiří Sovák w bazie Kinobox.cz (cz.)
- Jiří Sovák w bazie IMDb (ang.)