Johann Baptist Cramer – Wikipedia, wolna encyklopedia
Portret Johanna Cramera autorstwa Williama Sharpa | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Pochodzenie | niemieckie |
Data i miejsce śmierci | |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | pianista, kompozytor, wydawca |
Johann Baptist Cramer, także ang. John Baptist Cramer[1][2] (ur. 24 lutego 1771 w Mannheim, zm. 16 kwietnia 1858 w Londynie[1][3][4][5]) – niemiecki pianista, kompozytor i wydawca muzyczny, przez większość życia działający w Anglii.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn skrzypka Wilhelma Cramera[1][2][3][5] i brat Franza[2]. Od dziecka mieszkał w Anglii[3]. Gry na fortepianie uczył się początkowo od ojca, później u Johanna Daniela Bensera[3], Johanna Samuela Schrötera (1780–1783) i Muzio Clementiego[1]. Studiował także kompozycję u Karla Friedricha Abla[1][3].
Debiutował jako pianista w 1781 roku[1]. W latach 1788–1791 odbył tourneé koncertowe po Francji i Niemczech[3]. Od 1791 do 1799 roku koncertował w Londynie, biorąc udział w cyklach Salomon Concerts i Professional Concerts[3]. W latach 1799–1800 odbył ponowną podróż po Niderlandach, Niemczech i Austrii. W Wiedniu poznał Josepha Haydna i Ludwiga van Beethovena, na którym wywarł wielkie wrażenie[3]. W latach 1816–1818 ponownie odwiedził Niderlandy i Niemcy[1][3]. Współzałożyciel Royal Philharmonic Society (1813)[1][2][3], a od 1822 roku członek nowo powołanej Królewskiej Akademii Muzycznej[2][3]. W Londynie zyskał sobie sławę, udzielając lekcji gry na fortepianie i dając recitale[3]; zdobył sobie przydomek Glorious John[2][3]. W 1835 roku opuścił Anglię, przebywając w Monachium, Wiedniu i Paryżu[3]. Po powrocie do Londynu w 1845 roku zaprzestał działalności artystycznej[3].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Był uznanym pianistą i znacznie rozwinął technikę gry na fortepianie[4]. Ceniono go jako wykonawcę utworów J.S. Bacha, W.A. Mozarta i Beethovena, z którymi zapoznał publiczność angielską[2][3]. Skomponował 9 koncertów fortepianowych, 2 kwintety fortepianowe, kwartet fortepianowy, 56 rond fortepianowych, 33 divertimenta, 73 sonat fortepianowych, ponad 20 pieśni[5] i 84 etiudy o przeznaczeniu pedagogicznym, zebrane w dwutomowym zbiorze Studio per il piano forte[1].
Od 1805 roku prowadził działalność jako wydawca. Jego pierwszymi spółkami były C. & Keys (1805) i C. & Chappell (1810–1819)[3]. W 1824 roku wspólnie z Robertem Addisonem oraz Thomasem Frederickiem Beale’em powołał firmę J. B. Cramer & Co[3], w 1964 roku przejętą przez Kemble & Co[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i The Harvard Biographical Dictionary of Music. Cambridge: Harvard University Press, 1996, s. 185. ISBN 0-674-37299-9.
- ↑ a b c d e f g h Charles Edward McGuire, Steven E. Plank: Historical Dictionary of English Music ca. 1400–1958. Lanham: Scarecrow Press, 2011, s. 96. ISBN 978-0-8108-5750-6.
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 2. Część biograficzna cd. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 1984, s. 266. ISBN 83-224-0223-6.
- ↑ a b Encyklopedia muzyki. red. Andrzej Chodkowski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 169. ISBN 978-83-01-13410-5.
- ↑ a b c Bertil van Boer: Historical Dictionary of Music of the Classical Period. Lanham: Scarecrow Press, 2012, s. 144. ISBN 978-0-8108-7183-0.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Johann Baptist Cramer – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Johann Baptist Cramer – nuty w bibliotece Polona
- ISNI: 0000000108568002
- VIAF: 65145970225032251744
- LCCN: n80138516
- GND: 119175606
- NDL: 01109934
- LIBRIS: fcrvzndz5ft0ps5
- BnF: 147900792
- SUDOC: 121167518
- SBN: CFIV126678
- NLA: 36177758
- NKC: ola2002159030
- BNE: XX1725767
- NTA: 070300690
- BIBSYS: 90393649
- CiNii: DA0769192X
- Open Library: OL5755145A, OL5082236A
- PLWABN: 9810687186705606
- NUKAT: n97047420
- OBIN: 6591
- J9U: 987007260083505171
- PTBNP: 168113
- LNB: 000054186
- CONOR: 85760867
- ΕΒΕ: 258465
- KRNLK: KAC2018K3791
- RISM: people/71536