Josef Jan Hais – Wikipedia, wolna encyklopedia

Josef Jan Evangelista Hais
Biskup Ordynariusz Hradecki
Ilustracja
Herb duchownego
Data i miejsce urodzenia

9 lutego 1829
Budětice

Data i miejsce śmierci

27 października 1892
Chraście

Biskup ordynariusz kralovohradecki
Okres sprawowania

1875-1892

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

18 stycznia 1851

Nominacja biskupia

27 maja 1875

Sakra biskupia

25 czerwca 1875

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

25 czerwca 1875

Miejscowość

Czeskie Budziejowice

Konsekrator

Jan Valerián Jirsík

Współkonsekratorzy

Augustin Pavel Wahala
Karel František Prucha

Josef Jan Evangelista Hais (ur. 9 lutego 1829 w Buděticach; zm. 27 października 1892 w Chraście) – czeski duchowny rzymskokatolicki, teolog; 18. biskup ordynariusz kralovohradecki od 1875 roku[1]; słynął z prowadzenia polityki konserwatywnej i prohabsburskiej w swojej diecezji oraz z działalności duszpasterskiej jak i charytatywnej[2].

Herb bpa Haisa na początku jego rządów

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Wczesne lata

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się w 1829 roku we wsi Budětice u Sušice w południowo-zachodnich Czechach, niedaleko granicy z Bawarią. Po ukończeniu seminarium duchownego w Czeskich Budziejowicach, 18 stycznia 1851 roku otrzymał święcenia kapłańskie z rąk bpa Jana Valeriána Jirsíka. Następnie pełnił posługę duszpasterską w Blovicach. Na początku stycznia 1857 roku wyjechał na studia specjalistyczne do Wiednia, gdzie uzyskał stopień naukowy doktora nauk teologicznych. W październiku 1857 roku został zatrudniony jako nauczyciel akademicki w Seminarium Duchownym w Czeskich Budziejowicach. W swojej karierze naukowo-dydaktycznej został profesorem oraz piastował funkcję rektora tej uczelni. W 1873 roku otrzymał tytuł kanonika kapituły katedralnej w Czeskich Budziejowicach[3].

Po śmierci bpa Karola Boromeusza Hanla z Kirchtreu w 1874 roku, cesarz Austrii Franciszek Józef I mianował go nowym ordynariuszem diecezji kralovohradeckiej 27 maja 1985 roku. Po zatwierdzeniu tej nominacji przez papieża Piusa IX, 25 lipca został wyświęcony na biskupa w katedrze czeskobudziejowickiej. Ingres do katedry Ducha Świętego w Hradec Králové odbył 8 sierpnia tego samego roku[3].

Biskup hradecki

[edytuj | edytuj kod]

Na początku swoich rządów w diecezji kralovohradeckiej rozpoczął starania o budowę specjalnej szkoły dla osób głuchoniemych, której brakowało w tej części Czech. Z powodu braków finansowych udało mu się ją założyć dopiero w 1881 roku, kiedy to nabył dwie nieruchomości położone naprzeciwko seminarium duchownego. Wyburzył stare budynki, a w ich miejsce wzniósł nowy gmach w stylu neorenesansowym, na który przeznaczył 100 tysięcy guldenów austro-węgierskich[2]. Szkoła ta zwana Rudolfinum działała nieprzerwanie do początku XX wieku, kiedy to została przeniesiona do nowego lepiej przystosowanego dla uczniów gmachu[3].

Ponadto w Chraście utworzył dom opieki zapewniając na jego utrzymanie 12 tys. guldenów austro-węgierskich[3].

Josef Jan Hais uważał się za osobę narodowości czeskiej, stąd wiele miejsca poświęcił sprawie równego traktowania katolików posługujących się na co dzień językiem czeskim. Zarządził, aby w sprawach administracyjnych prowadzić korespondencję nie tylko w języku niemieckim jak dotychczas, ale także w języku czeskim. Nakazał też prowadzenie rekolekcji po czesku w parafiach, gdzie większość mieszkańców stanowili Czesi. Wspierał czeskich katolików w Trutnovie, chcąc ufundować im własny kościół, jako że stanowili oni mniejszość narodową na pograniczu czesko-niemieckim. Wobec ogromnego sprzeciwu miejscowej ludności pochodzenia niemieckiego nie udało mu się ziścić tego zamiaru[2].

Klasztor i sanktuarium redemptorystów na Górze Matki Bożej w Kralikach, będący dziełem jego odbudowy

Wiele uwagi poświęcił rekonstrukcji odbudowie sanktuarium i klasztoru na Górze Matki Bożej w Kralikach po jego pożarze w 1846 roku. Za jego czasów wznowiony został tam coroczny ruch pielgrzymkowy. Odbudował także kościół w Podlažicach, rozbudował pałac biskupi w Hradec Králové oraz dokonał renowacji zamku w Chraście[3]. Znany był także jako mecenas sztuki, kupując nowe dzieła sakralne i przeprowadzając renowację starych[2].

Podczas uroczystości poświęcenia zrekonstruowanej kaplicy zamkowej w Chraście oświadczył, że było to jego ostatnie dzieło w diecezji kralovohradeckiej, ponieważ wkrótce spodziewa się swojej śmierci. Trzy dni później, dnia 27 października 1892 roku, dostał udaru mózgu wskutek którego zmarł[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Biogram Josefa Jana Haisa na stronie "Catholic-Hierarchy" [on-line] [dostęp: 23.11.2017]
  2. a b c d Croy Jana, Královéhradečtí biskupové a jejich rezidence, Hradec Králové 2014, s. 204-217.
  3. a b c d e f Srp Zdeněk, Královéhradecké biskupství, Hradec Králové 2005, s. 86-89.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Croy Jana, Královéhradečtí biskupové a jejich rezidence, Hradec Králové 2014, s. 204-217.
  • Srp Zdeněk, Královéhradecké biskupství, Hradec Králové 2005, s. 86-89.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]