French
DeutschKajetan Nowiński – Wikipedia, wolna encyklopedia
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód |
Kajetan Nowiński (ur. ok. 1795 w Krakowie, zm. 22 kwietnia 1857 w Lublinie)[1] – polski aktor i dyrektor teatrów prowincjonalnych.
Kariera aktorska
[edytuj | edytuj kod]Występował w teatrze krakowskim i wileńskim. Następnie związał się z zespołami teatrów prowincjonalnych: Kazimierza Skibińskiego (1826-1827) i Jana Aśnikowskiego (1828). W latach 1832–1836 ponownie był aktorem teatru krakowskiego. Występował również przez całe życie w prowadzonym przez siebie zespole. Grywał role komediowe i dramatyczne. Wystąpił m.in. w rolach: Łukasza (Szkoda wąsów), Fortunata (Chłop milionowy), Tarantullosa (Napoleon w Hiszpanii), Kapelana (Damy i huzary), Judeusa (Machabeusze), Hariadyna (Hariadyn Barbarossa czyli Zdobycie twierdzy Regio), Solimana (Roksolana czyli Trzy sułtanki) i Edwarda Glentorna (Sen czyli Kaplica w Glentorn).[1]
Zarządzanie zespołami teatralnymi
[edytuj | edytuj kod]Utworzył zespół teatralny w 1828 r. w Zamościu. Zespół ten prowadził działalność o charakterze teatru wędrownego na obszarze Królestwa Polskiego do 1857 r. z przerwą na lata 1831-1836 (w tym okresie Kajetan Nowiński występował jako aktor w teatrze krakowskim).[1][2] Okresowo zawierał współpracę z innymi dyrektorami teatrów prowincjonalnych, m.in. Tomaszem Andrzejem Chełchowskim, Janem Szymkajłą i Maurice'em Pionem.
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Był autorem wierszy okolicznościowych oraz trawestacji utworów teatralnych (m.in. Pałacu Lucypera). Był autorem sztuk teatralnych: Dwie małpy czyli Spalenie osady brazylijskiej, Zalotnicy do wyboru, Oblężenie miasta Mińska oraz poematu scenicznego Orzeł Biały[1].
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]W 1827 r. poślubił śpiewaczkę i aktorkę teatralną Domicelę Skarzyńską z Werowskich[3][4]. Ich dzieci: Malwina[5] i Bolesław[6] związane były zawodowo z teatrem.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Nowiński Kajetan, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 493-494.
- ↑ Zbigniew Skorwider, Działalność kulturalno-oświatowa w Ciechocinku, „Jantarowe Szlaki” (nr 1), Bałtycka Biblioteka Cyfrowa, 1986, s. 36 [dostęp 2023-11-29].
- ↑ Nowińska Domicela, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 492.
- ↑ Domicela Nowińska, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2023-04-11].
- ↑ Nowińska Malwina, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 492.
- ↑ Nowiński Boleslaw, [w:] Słownik biograficzny teatru polskiego 1765-1965, Warszawa: PWN, 1973, s. 493.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Kajetan Nowiński, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 2022-12-22].