Kościół Świętego Krzyża w Mysłowicach – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kościół Świętego Krzyża w Mysłowicach
Zabytek: nr rej.
- A/802/2021 z 22.04.2021 (woj. śląskie)[1]
- A/802/67 z 20.12.1967 (woj. katowickie)[2]
kościół filialny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Mysłowice

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

parafia

Krzyża Świętego w Mysłowicach

Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Krzyża w Mysłowicach”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Krzyża w Mysłowicach”
Położenie na mapie Mysłowic
Mapa konturowa Mysłowic, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Kościół Świętego Krzyża w Mysłowicach”
Ziemia50°14′50″N 19°07′59″E/50,247222 19,133056

Kościół Świętego Krzyża w Mysłowicachrzymskokatolicki kościół parafialny, w Mysłowicach, w województwie śląskim. Należy do dekanatu Mysłowice archidiecezji katowickiej.

Historia

[edytuj | edytuj kod]
Wnętrze (2021)

Jest to drugi pod względem wieku obiekt sakralny w mieście[3], według tradycji najstarszy[3]. Ta niewielka świątynia, posiadająca prostą i surową architekturę, wybudowana została na planie ośmiokąta i pokryta jest kopułą, w formie rozszerzającego się ku dołowi dzwonu. Pierwsza urzędowa informacja pochodzi z 1640 (według innych źródeł z 1598) w protokole pierwszej zachowanej w wersji oryginalnej wizytacji dekanatów bytomskiego i pszczyńskiego odbytej przez archidiakona krakowskiego Krzysztofa Kazimierskiego. Około 1720 drewniana świątynia została zniszczona. Budowla została odbudowana z drewna dopiero w 1740 roku, gdy przejęła czasowo funkcje kościoła Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, który był gruntownie przebudowywany. Wokół obu świątyń mieściły się cmentarze. Świątynia spłonęła w dniu 13 kwietnia 1807 roku podczas wojen napoleońskich[3]. Odbudowana została z kamienia[3] wapiennego około 1810 roku. Od połowy XIX stulecia zaczęto bardziej interesować się świątynią, odprawiane były w niej msze co niedziele, a później także msze w języku niemieckim dla mniejszości niemieckiej. W 1906 roku dach gontowy został zastąpiony łupkowym[4].

Architektura

[edytuj | edytuj kod]

Pierwotnie świątynia drewniana[3]. Obecny kościół kamienny, barokowo-klasycystyczny, wzorowany na kościele Świętego Ducha w Bytomiu[3]. Prosty i surowy w formie, na planie ośmioboku, dach w formie dzwonowatej kopuły z sygnaturką[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wykaz wpisanych obiektów do rejestru zabytków województwa śląskiego w okresie od 1 stycznia 1999 r. do 11 maja 2021 r.. wkz.katowice.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-14)]. (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2021-05-14]
  2. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2013-03-22].
  3. a b c d e f g Alfred Kudła: Przestrzeń miejska, jej zabudowa i zagospodarowanie. W: Mysłowice. Zarys rozwoju miasta. Wacław Długoborski (red.). Katowice: „Śląsk”, 1977, s. 315.
  4. Historia parafii. Parafia Świętego Krzyża w Mysłowicach. [dostęp 2013-03-22].