Kolczak trawny – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kolczak trawny
Cheiracanthium erraticum
(Walckenaer, 1802)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Rodzina

zbrojnikowate

Rodzaj

Cheiracanthium

Gatunek

kolczak trawny

Synonimy
  • Aranea erratica Walckenaer, 1802
  • Clubiona erratica (Walckenaer, 1802)
  • Anyphaena erratica (Walckenaer, 1802)
  • Clubiona dumetorum Hahn, 1833
  • Cheiracanthium carnifex C.L. Koch, 1839
  • Cheiracanthium erroneum O. Pickard-Cambridge, 1873

Kolczak trawny[1] (Cheiracanthium erraticum) – gatunek pająka z rodziny zbrojnikowatych. Szeroko rozpowszechniony w Palearktyce. Spotykany na terenach otwartych na wyższych roślinach zielnych i niskich krzewach.

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Gatunek ten opisany został w 1802 roku przez Charlesa A. Walckenaera jako Aranea erratica[2]. Do rodzaju Cheiracanthium przeniesiony został w 1862 roku przez Niklasa Westringa[3].

Samce osiągają od 4,4[4] do 6,5 mm[5], a samice od 5,1 do 9,6 mm długości ciała[4]. Karapaks u samców ma od 2,11 do 3,04 mm długości[4], a u samic od 2,1[5] do 3,93 mm długości[4]. Ubarwienie karapaksu jest u samca jasnorudobrązowe, a u samicy jasnożółtawobrązowe. Okolica oczu jest ciemniejsza. Oczy pary przednio-środkowej są największe i w widoku od przodu leżą nieco niżej niż para przednio-boczna. Oczy pary tylno-środkowej leżą wyżej niż tylno-bocznej. Oczy par środkowych są rozmieszczone na planie prostokąta. Wysokość nadustka jest mniejsza od średnicy oka przednio-środkowej pary. Szczękoczułki samca są jasnorudobrązowe z ciemnobrązowymi, rozbieżnymi kłami jadowymi. U samicy szczękoczułki są brązowawe z ciemnobrązowymi wierzchołkami i prawie czarnymi kłami. Sternum samca ma kolor jasnorudobrązowy z szeroko szarobrązowymi, jasno i długo owłosionymi brzegami. U samicy sternum ma kolor żółtawobrązowy z ciemnobrązowymi brzegami. Odnóża są jasnożółtawobrązowe. Opistosoma (odwłok) samca ma wierzch żółtawobiały z rudobrązową, najszerszą z tyłu przepaską środkową, boki brązowawe, a spód z szeroką, brązową, białawo obwiedzioną przepaską. Opistosoma samicy ma wierzch żółtawobrązowy z ciemnorudobrązową przepaską pośrodku części przedniej, spód zaś jasnoszarawobrązowy z żółtawobiałymi wieczkami płucotchawek[4].

Nogogłaszczki samca mają krótką i w części odsiebnej wciętą apofizę retrolateralną oraz haczykowatą apofizę tegularną o szerokiej nasadzie[4]. Cymbium ma ciemny, zaokrąglony wierzchołek zajmujący poniżej ⅓ jego długości nie licząc lekko zakrzywionej ostrogi o długości połowy goleni[4][5]. Płytka płciowa samicy ma wąsko łukowaty przedsionek[4]. Przewody kopulacyjne tworzą dwie pętle wokół nerkowatych zbiorników nasiennych[4][5].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Pająk znany z Portugalii, Hiszpanii, Irlandii, Wielkiej Brytanii, Francji, Belgii, Holandii, Niemiec, Szwajcarii, Liechtensteinu, Austrii, Włoch, Słowenii, Chorwacji, Danii[6][5], południowej[4] Szwecji, Norwegii, Finlandii, Estonii, Łotwy, Litwy, Polski, Czech, Słowacji, Węgier, Białorusi, Ukrainy, Mołdawii, Rumunii, Serbii, Czarnogóry, Bułgarii, Macedonii, Grecji, Rosji[6][5], Gruzji, Azerbejdżanu, Turcji, Azji Środkowej, Chin, Korei i Japonii[5].

Gatunek pospolity. Zamieszkuje tereny otwarte, gdzie przebywa na wysokich ziołoroślach i niskich krzewach[4][5]. Osobniki dojrzałe aktywne są od kwietnia do października[5].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wojciech Adamowski, Janusz Kupryjanowicz, Krzysztof Micun, Dan Wołkowycki, Karol Zub: Przyroda okolic wsi Haćki na Równinie Bielskiej. Wyniki inwentaryzacji i waloryzacji przyrodniczej w ramach projektu Przywrócenie właściwego stanu ekosystemów obszaru Natura 2000 „Murawy w Haćkach”. Dan Wołkowycki (red.). Białystok: Fundacja „Zielone Płuca Polski”, 2014. ISBN 978-83-62090-28-0.
  2. C.A. Walckenaer: Faune parisienne. Insectes. ou Histoire abrégée des insectes de environs de Paris. Paris: 1802, s. 187-250.
  3. N. Westring. Araneae svecieae. „Göteborgs Kungliga Vetenskaps och Vitterhets Samhälles Handlingar”. 7, s. 1-615, 1861. 
  4. a b c d e f g h i j k S. Almquist. Swedish Araneae, part 2--families Dictynidae to Salticidae. „Insect Systematics & Evolution, Supplement”. 63, s. 285-601, 2006. 
  5. a b c d e f g h i Wolfgang Nentwig, Theo Blick, Daniel Gloor, Ambros Hänggi, Christian Kropf: Cheiracanthium erraticum. [w:] Araneae. Spiders of Europe. Version 07.2018 [on-line]. Universität Bern. [dostęp 2018-08-02].
  6. a b Cheiracanthium erraticum. [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2018-08-02].