Kreminna – Wikipedia, wolna encyklopedia

Kreminna
Кремінна
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 ługański

Populacja (2021)
• liczba ludności


18 417[1]

Kod pocztowy

92900

Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, po prawej znajduje się punkt z opisem „Kreminna”
Położenie na mapie obwodu ługańskiego
Mapa konturowa obwodu ługańskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Kreminna”
Ziemia49°03′00″N 38°13′16″E/49,050000 38,221111
Strona internetowa
Miasto Kreminna
V prezydent Ukrainy Petro Poroszenko otwiera basen na stadionie „Olymp”

Kreminna (ukr. Кремінна) – miasto na wschodzie Ukrainy w obwodzie ługańskim. Ośrodek przemysłu spożywczego i wydobywczego.

Miejscowość jest znana jako „płuca Donbasu”, ponieważ ma dobre możliwości rekreacyjne (lasy, jeziora, rzeki, obozy rekreacyjne dla dzieci). Miasto posiada nowoczesny ośrodek sportowy do treningu sportowców olimpijskich i paraolimpijskich.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Za rok założenia Kreminnej uważa się 1679. Zbiegli chłopi pańszczyźniani z prawobrzeżnej Ukrainy założyli osadę nad brzegiem rzeki Krasnej.

W pierwszej ćwierci XIX wieku wieś uzyskała status osady wojskowej i do początku XX wieku nosiła nazwę Nowogłuchow na cześć stacjonującego tu pułku Głuchowskiego. Rekruci wojskowi mieli prawa poddanych i służyli przez 25 lat.

1825 r. w pobliżu wsi znaleziono węgiel kamienny. Wydobycie surowca rozpoczęło się na początku lat 90. XIX wieku.

1864 r. w państwowej osadzie Nowogłuchow mieszkały 4073 osoby. 1882 r. Nowogłuchow otrzymał status miasta powiatowego.

1895 r. uruchomiono kolej Lisiczańsk-Kupiańsk, która przebiegała w pobliżu miejscowości.

W grudniu 1917 r. w Kreminnej ustanowiono rząd bolszewicki. W kwietniu 1918 r. Kreminna, podobnie jak Rubiżne, znalazła się pod kontrolą wojsk ukraińskich i sprzymierzonych wojsk niemieckich, lecz w grudniu 1918 r. osada została ponownie zajęta przez bolszewików.

W lutym 1919 r. Kreminna stała się centrum nowo utworzonej prowincji donieckiej. W 1932 r. w puszczy kremińskiej utworzono rezerwat narodowy.

Miasto ucierpiało w wyniku klęski głodu sprowokowanej przez rząd ZSRR w latach 1932–1933. Liczba ustalonych ofiar to 161 mieszkańców miasta[2].

Prawa miejskie Kreminna posiada od 1938 roku[3].

W czerwcu 1938 r., w związku z podziałem obwodu donieckiego na obwody stalinowski i woroszyłowgradzki, weszła w skład obwodu woroszyłowgradzkiego. W 1940 r. Kreminna miasto stało się miastem rejonowym. W lasach budowano ośrodki wypoczynkowe i sanatoria.

10 lipca 1942 r., po zmasowanych nalotach, miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie. 31 stycznia 1943 r. zostało odzyskane przez władze sowieckie. W 1943 roku zaczęto wydawać miejscową gazetę[4].

2020 r., podczas reformy administracyjnej, Kreminna stała się centrum hromady kremińskiej w ramach rejonu siewierodonieckiego obwodu ługańskiego.

Wraz z początkiem wojny w Donbasie, od kwietnia do połowy lipca 2014 r. miasto znajdowało się prawie na linii frontu. Działania wojenne ominęły jednak zasadnicze zabudowania.

W 2022 r., wraz z początkiem pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę, na obszarze Kreminnej rozpoczęły się regularne działania wojenne. Wojska rosyjskie ostrzelały kompleks sportowy „Olymp”, w wyniku czego na powierzchni ponad 2000 m² wybuchł pożar[5].

18 kwietnia wojska rosyjskie wkroczyły do Kreminnej, rozpoczęły się walki uliczne. Ministerstwo Obrony Federacji Rosyjskiej cztery razy ogłosiło zdobycie miasta (z różnymi datami)[6]. Jednak 19 kwietnia Rosjanie całkowicie zajęli miasto[7].

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
  • 1989 – 27 686[8]
  • 2013 – 20 324[9]
  • 2018 – 19 155[10]
  • 2021 – 18 417[1]

Gospodarka

[edytuj | edytuj kod]

Gospodarka miasta opiera się na przemyśle spożywczym i drzewnym, wyrębie i warsztatach. Na przedmieściach eksploatowane są złoża gazu ziemnego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Чисельність наявного населення України на 1 січня 2021 року [online], ukrcensus.gov.ua [dostęp 2021-11-12] [zarchiwizowane z adresu 2021-05-26] (ukr.).
  2. Національна книга пам’яті жертв голодомору 1932–1933 років в Україні, с. 158–161. УКРАЇНСЬКИЙ ІНСТИТУТ НАЦІОНАЛЬНОЇ ПАМ’ЯТІ. Луганська обласна державна адміністрація. [dostęp 2022-10-01].
  3. КРЕМЕННАЯ, КРЕМЕНСКИЙ РАЙОН, ВОРОШИЛОВГРАДСКАЯ (ЛУГАНСКАЯ) ОБЛАСТЬ [online], ukrssr.com [dostęp 2021-11-12] (ros.).
  4. № 2916. Ленинское знамя // Летопись периодических и продолжающихся изданий СССР 1986 – 1990. Часть 2. Газеты. М., «Книжная палата», 1994. стр.382.
  5. Вночі ворог здійснив ракетний обстріл Краматорська [online], ukrinform.ua [dostęp 2022-10-01] (ukr.).
  6. „Проект” обнаружил множество нестыковок в отчетах МО РФ [online], dw.com [dostęp 2021-10-01] (ros.).
  7. Russian forces capture city of Kreminna, as attacks continue in country’s eastern Donbas region [online], amp.abc.net.au [dostęp 2021-10-01] (ang.).
  8. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу.
  9. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2013 року. Державна служба статистики України, 2013. [dostęp 2023-09-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-21)]. (ukr.).
  10. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.46.