Latający Jeleń – Wikipedia, wolna encyklopedia

Latający Jeleń
Ilustracja
Klasa

żaglowiec

Typ

galeon

Historia
 I Rzeczpospolita
Wejście do służby

1626 lub 1627

Zatopiony

2 grudnia 1627

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność

300 ton

Długość

24,4 m

Szerokość

6,8 m

Materiał kadłuba

drewno

Uzbrojenie
20 dział
Załoga

50 (marynarze)
80 (piechota morska)

Latający Jeleń – polski galeon zakupiony w Kopenhadze w 1626 lub 1627 od szypra Michała Martensona za kwotę 13 429 florenów polskich przez Komisję Okrętów Królewskich[1]. W źródłach okręt ten występuje pod niemiecką nazwą „Fliegender Hirsch”, „Latający Jeleń” jest jej dosłownym spolszczeniem, ale spotyka się też tłumaczenie „Biegnący Jeleń” lub „Pędzący Jeleń”[2].

Historia

[edytuj | edytuj kod]

„Latający Jeleń” wchodził w skład pierwszej eskadry okrętów polskich, która wzięła udział w zwycięskiej bitwie z eskadrą szwedzką pod Oliwą 28 listopada 1627[3]. Dowodził nim wtedy kapitan Ellert Appelmann[4]. W trakcie bitwy Polakom udało się dostać na pokład szwedzkiego galeonu „Tigern”, który jednocześnie został ostrzelany z pełnej burty przez „Latającego Jelenia”. Appelmann nie wiedział, że na pokładzie „Tigerna” znajdują się Polacy. Dodatkowo okręt wpadł na polską „Pannę Wodną” stojącą przy rufie „Tigerna” i swoim bukszprytem zaplątał się w jej olinowanie, jednak udało się je rozplątać. Następnie „Latający Jeleń” wykonał manewr oskrzydlający „Tigerna” i strzelał do niego ponownie, nie zdając sobie sprawy, że na pokładzie szwedzkiego okrętu znajdował się dowodzący polską eskadrą admirał Arend Dickmann, który zmarł trafiony kulą armatnią[1]. Być może stało się tak w wyniku bratobójczego ognia, ale nie ma na to niezbitego dowodu[5]. „Latający Jeleń” rzucił się w pogoń za uciekającymi okrętami szwedzkimi, ale szybko zawrócił nie odnosząc sukcesu[1].

2 grudnia 1627 „Latający Jeleń” wysłany został na rejs patrolowy, podczas którego natknął się koło Olandii na przeważające siły szwedzkie i po stoczonej bitwie zatonął wraz z większością załogi i admirałem Hermanem Witte na pokładzie[1].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d Eugeniusz Koczorowski: Oliwa 1627. Warszawa: Bellona, 2002. ISBN 978-83-11-09449-9.
  2. Walki w obronie polskiego wybrzeża w roku 1627 i bitwa pod Oliwą. Dawna Oliwa. [dostęp 2021-03-07]. (pol.).
  3. Bitwa pod Oliwą (1627). Autor: Władysław Całka. [online], www.graptolite.net [dostęp 2023-01-25].
  4. Polska flota wojenna w latach 20-tych i 30-tych XVII wieku | HISTORIA.org.pl - historia, kultura, muzea, matura, rekonstrukcje i recenzje historyczne [online], HISTORIA.org.pl, 27 września 2014 [dostęp 2023-01-25] (pol.).
  5. Bitwa morska pod Oliwą. Facta Nautica. [dostęp 2021-03-07]. (pol.).