French
DeutschLeszczawa Dolna – Wikipedia, wolna encyklopedia
| wieś | |
 Kościół parafialny | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) | |
| Strefa numeracyjna | 16 |
| Kod pocztowy | 37-740[4] |
| Tablice rejestracyjne | RPR |
| SIMC | 0599379[4] |
Położenie na mapie gminy Bircza  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego  | |
Położenie na mapie powiatu przemyskiego  | |
 49°39′42″N 22°26′03″E/49,661667 22,434167[1] | |
Leszczawa Dolna – wieś w Polsce położona w województwie podkarpackim, w powiecie przemyskim, w gminie Bircza[5][6].
Leży na Pogórzu Przemyskim.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Leszczawa Dolna. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa przemyskiego.
Przez miejscowość przepływa niewielka rzeka Stupnica, dopływ Sanu.
W miejscowości znajduje się kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela
Historia
[edytuj | edytuj kod]Wieś została założona w XV wieku na prawie wołoskim. Pierwsza wzmianka pochodzi z roku 1464. Założycielami byli Humniccy herbu Gozdawa, do nich należała wieś aż do rozbiorów.
Według spisu z 1510 roku mieszkańcy płacili podatek od 8 łanów, młyna, karczmy, popa i 50 owiec.
W 1507 roku istniała już tutaj parafia prawosławna, a od 1739 roku parafia rzymskokatolicka. W 1743 roku wybudowano drewniany kościół pw. Jana Chrzciciela. Nowy, murowany zaczął budować w 1932 ks. Andrzej Cząstka. Później prace wstrzymano, a kościół ukończono dopiero po wojnie.
W 2 poł. XVIII dziedzicem Leszczawy był Ignacy Adam Lewicki[7]. W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej w Leszczawie Dolnej była Maria hrabina Konarska[8]. Następnie dobra posiadał Franciszek Bocheński.
We wsi znajdowała się drewniana cerkiew św. Michała, zbudowana w 1904 roku, w miejscu starszej cerkwi z 1766 roku, ufundowana przez Humnickich. Cerkiew została rozebrana w roku 1960.
W okresie powojennym miejscowość wielokrotnie atakowana przez UPA. 10 maja 1945 roku wiele zabudowań zostało spalonych. 1 stycznia 1946 roku banderowcy uprowadzili ze wsi pięciu mężczyzn, ich ciał nigdy nie odnaleziono. 6 maja 1946 roku kilka sotni UPA spaliło prawie całą wieś i zamordowało cztery osoby. Pozostali na miejscu Polacy zostali ewakuowani na kilka miesięcy, dopóki miejscowość nie została odbudowana[9].
Leszczawa Dolna w roku 1929
[edytuj | edytuj kod]- Właściciele ziemscy: Janiszewski Jan (356 ha), Janiszewski Tad. (354 ha)
- Konie-handel: Schiff J., Schnell A.
- Lasy-eksploatacja: Bernstein i Syn
- Różne towary: Kółko Rolnicze, Bączek J.
- Wyszynk trunków: Schimel Ch.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]- 1785 – 356 grekokatolików, 180 rzymskich katolików, 10 żydów
- 1840 – 413 grekokatolików
- 1859 – 430 grekokatolików
- 1879 – 503 grekokatolików
- 1899 – 681 grekokatolików
- 1926 – 730 grekokatolików
- 1929 – 1067 mieszkańców
- 1938 – 722 grekokatolików (brak danych o innych wyznaniach)
- 2006 – 657 osób
Osoby związane z miejscowością
[edytuj | edytuj kod]- ks. prał. Artur Janiec – dyrektor „Caritas” Archidiecezji Przemyskiej
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 67376
- ↑ Wieś Leszczawa Dolna w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2018-04-07], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-04-07].
- ↑ a b Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 646 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Lewiccy. W: Adam Boniecki: Herbarz polski. T. 14: Lasoccy – Liwiński. Warszawa: Gebethner i Wolff, 1911, s. 187.
- ↑ Karol Wild: Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: 1855, s. 113.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 134, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Leszczawa (1), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 169.
| Miasto | |
|---|---|
| Wsie | |
| Osada | |
| Osada leśna | |
| Części miasta |
|
| Części wsi |
|
| Przysiółki wsi |
|
| Nieistniejąca wieś |
