Literatura farerska – Wikipedia, wolna encyklopedia
Literatura farerska – literatura tworzona przez mieszkańców Wysp Owczych w języku farerskim i języku duńskim.
W średniowieczu wiele wierszy i podań było przekazywanych ustnie. Można je podzielić na następujące grupy: sagnir - podania historyczne oraz ævintyr - ballady, często towarzyszyły im muzyka i taniec[1].
W XIII wieku na Islandii powstała Saga o Wyspach Owczych (Færeyinga saga), która opowiadała o osadnictwie i wczesnej historii wysp[2], choć prawdziwość przedstawionych w niej wydarzeń jest wątpliwa.
Literatura farerska w tradycyjnym ujęciu rozwinęła się dopiero w XIX w XX wieku. Na tak późne uformowanie się nowoczesnej literatury pisanej wpłynęło izolowane położenie wyspy oraz trudności ze standaryzacją pisanego języka farerskiego (1890) oraz z wprowadzeniem go do szkół. Poza tym język duński był na Wyspach z wielu względów faworyzowany kosztem farerskiego. Przede wszystkim dlatego, że duński był językiem administracji i jako bardziej rozwinięty – jeśli chodzi o zasób słownictwa oraz dostępne style użytkowe – lepiej nadawał się do zapisywania oficjalnych dokumentów. Ze względu na dostępność książek w języku duńskim i brak podręczników farerskich duńskiego nauczano również w szkołach na Wyspach. Pierwsza książka drukowana w języku farerskim wydana została dopiero w 1822 r.[3], co obrazuje skalę zapóźnień.
Niemniej jednak na Wyspach Owczych istnieli poeci i prozaicy, próbujący zapisywać swe teksty w swoim języku. Na początku XIX w. Nólsoyar Páll , liberał walczący o likwidację monopolu handlowego na Wyspach, był również autorem wielu tekstów, w tym najsłynniejszej Fuglakvæði (Pieśń o ptakach, 1807, wyd. 1834). W tym okresie działał także poeta Jens Christian Djurhuus . Ze względu na istnienie bogatych tradycji ludowych, szczególnie szybko rozwinęła się farerska poezja. Jej reprezentantami są m.in. Christian Matras , Hans Andrias Djurhuus , Regin Dahl , Rói Patursson .
Inni znani farerscy autorzy to Heðin Brú (Stary człowiek i jego syn) a także pisarze duńskojęzyczni Jørgen-Frantz Jacobsen i William Heinesen.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Culture of the Faroe Islands. [dostęp 2009-06-15]. (ang.).
- ↑ The Making of the Færeyinga saga. [dostęp 2009-06-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (11 października 2018)]. (ang.).
- ↑ Language Endangerment. [dostęp 2009-06-15]. (ang.).