Maciej Floris – Wikipedia, wolna encyklopedia

Maciej Floris
Inkwizytor
Data i miejsce śmierci

24 sierpnia 1482
Kraków (?)

Inkwizytor diecezji chełmińskiej
Okres sprawowania

1482

Wyznanie

rzymskokatolickie

Inkardynacja

Zakon Kaznodziejski

Śluby zakonne

przed 1462

Maciej Floris (zm. 24 sierpnia 1482) – polski dominikanin, kaznodzieja i inkwizytor.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził prawdopodobnie z Krakowa, a w każdym razie był związany z krakowskim konwentem dominikańskim. W 1462 kapituła prowincjonalna polskich dominikanów skierowała go jako studenta do zakonnego studium generalnego w Krakowie. W 1474 generał zakonu Leonard Mansueti mianował go kaznodzieją i udzielił zezwolenia na sprawowanie tej funkcji w różnych konwentach polskiej prowincji dominikańskiej. Kapituła generalna zakonu w 1481 mianowała go wicelektorem Biblii w krakowskim studium generalnym na rok 1482/83, nie wiadomo jednak, czy zdążył w ogóle objąć tę funkcję, gdyż według nekrologu krakowskich dominikanów zmarł 24 sierpnia 1482[1].

W tradycji zakonnej zapamiętany został jako wyjątkowo zdolny i elokwentny kaznodzieja[2] oraz inkwizytor. Współczesny historyk Maciej Zdanek podał w wątpliwość to ostatnie podanie, wskazując, że nie potwierdzają go źródła piętnastowieczne, a nadto, że ze względów chronologicznych Maciej Floris nie mógł sprawować urzędu inkwizytora w diecezji krakowskiej[3]. Nie wykluczył jednak, że mimo powiązań z konwentem krakowskim mógł zostać wyznaczony inkwizytorem dla jakiejś innej diecezji[4]. Sprawowanie przez Macieja funkcji inkwizytora potwierdzają dwa piętnastowieczne, dominikańskie nekrologi (krakowski i lwowski) oraz późniejsi historiografowie zakonni (Seweryn Lubomelczyk, Abraham Bzowski, Walery Litwiniec, Klemens Chodykiewicz)[5]. Według Chodykiewicza był on inkwizytorem dla diecezji chełmińskiej[6], co rozwiązywałoby trudności chronologiczne wskazywane przez Zdanka.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Zdanek, s. 223-224 przyp. 16.
  2. Został wymieniony w sporządzonym przez Karola Mecherzyńskiego katalogu wybitnych polskich mówców, zob. Karol Mecherzyński, Historya wymowy w Polsce, Tom 1, Kraków 1856, s. 197.
  3. Zdanek, s. 223-224. Inkwizytorem krakowskim od 1478 do 1502 był Wojciech z Siecienia, jego poprzednikiem natomiast był Marcin Kaczer (1463-1477).
  4. Zdanek, s. 224. W XV wieku funkcja inkwizytora była w zakonie dominikańskim traktowana raczej jako funkcja honorowa i wielu ówczesnych inkwizytorów papieskich rezydowało poza nominalnie przyporządkowanym im obszarem jurysdykcji.
  5. Monumenta Poloniae Historica, wyd. Akademia Umiejętności w Krakowie, tom 5, Lwów 1888 s. 540; Chodykiewicz, s. 305; por. Zdanek, s. 222-223 oraz s. 223-224 przyp. 16.
  6. Chodykiewicz, s. 305.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Klemens Chodykiewicz: De Rebus Gestis in Provincia Russiæ Ordinis Prædicatorum Commentarius. Berdyczów: 1780.
  • Maciej Zdanek: Inkwizytorzy dominikańscy w diecezji krakowskiej w średniowieczu. w: Paweł Kras (red.): Inkwizycja papieska w Europie środkowo-wschodniej. Kraków: Esprit SC, 2010, s. 219-237. ISBN 978-83-61989-33-2.